Γράφει η Ευδοξία Δαβόρα
Μουσικοπαιδαγωγός - μουσικοθεραπεύτρια
Στα δεκαεπτά μου είδα τη μητέρα μου να δακρύζει από συγκίνηση, όταν στην πρώτη μου συναυλία τραγούδησα επί σκηνής ένα νανούρισμα του Μ. Θεοδωράκη. Για έναν περίεργο λόγο και ενώ τεχνικά ήταν από τα πιο δύσκολα κομμάτια της συναυλίας, στα δικά μου αφτιά ήταν τόσο οικείο, τόσο κατανοητό και τόσο εύκολο να εκτελεστεί. «Ήταν το νανούρισμα που σου τραγουδούσα όσο σε είχα ακόμη στην κοιλιά μου, και αυτό που σου τραγουδούσα πριν κοιμηθείς.» μου είπε, και είδα ξανά την ίδια συγκίνηση στα μάτια της. Τότε κατάλαβα... θυμήθηκα... ένιωσα... τη ζεστασιά, την αγάπη, την ανάσα, τους ήχους, το τραγούδι.
Τα μωρά θυμούνται. Τα έμβρυα, από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας, έχουν νοητικά βιώματα, αισθητηριακές αντιλήψεις, συνείδηση…. μνήμη.
Κάτι τόσο απλό και εύκολο όπως ένα νανούρισμα είναι σε θέση να πυροδοτήσει μια σειρά αλληλεπιδράσεων στον εγκέφαλο των εμβρύων. Αν και η ακουστική περιοχή του εγκεφάλου διαμορφώνεται νωρίτερα από άλλες περιοχές, το έμβρυο δεν μπορεί να κατανοήσει τις αλλαγές και τις αντιδράσεις που προκαλούνται, αλλά είναι ικανό να υιοθετεί χημικά όλες τις αλλαγές που συμβαίνουν, από τη ροή του αίματος, τις μεταβολές των ορμονών στον ενιαίο οργανισμό μητέρας εμβρύου, αλλά προπάντων τις αλυσιδωτές εκρήξεις και συνδέσεις που συνάπτονται στον εγκέφαλο του εμβρύου κάθε φορά που αυτό ακούει μια γνώριμη μελωδία.
Από την 23η εβδομάδα κύησης, αρχίζει η συναισθηματική ωρίμανση του εμβρύου, καθώς αρχίζει να κτίζεται η προγεννετική του μνήμη, και ορίζονται οι βιορυθμοί του μωρού. Ένα βασικό κομμάτι της προγεννετικής εκπαίδευσης του βρέφους που υποστηρίζεται και από τη μέθοδο Sonatal, είναι η καθιέρωση ‘’ρουτίνας’’ στον βραδυνό ύπνο από την ίδια την μητέρα. Είναι μια διαδικασία που ξεκινάει από την αρχή του 5ου μήνα της κύησης κάθε βράδυ και συνεχίζεται μετά τον τοκετό, έχοντας πλέον η μητέρα το βρέφος στην αγκαλιά της. Επιλέγοντας ένα νανούρισμα, ή ένα τραγούδι αγαπημένο, μετά το βραδινό μπάνιο και πριν τον ύπνο, η μητέρα τραγουδάει στο έβρυο ήρεμα και χαμηλόφωνα, κάνοντας ταυτόχρονα κυκλικές δεξιόστροφες κινήσεις, σε όλη την επιφάνεια της κοιλιάς. Εδώ έρχεται η ένσταση των μαμάδων, «Μα δεν ξέρω να τραγουδάω! Δεν έχω καλή φωνή!» Οι νευροεπιστήμονες έχουν αποδείξει πως για να κατανοήσουμε τη γλώσσα, χρησιμοποιούμε τις ίδιες λειτουργίες του εγκεφάλου με αυτές τς κατανόησης της μουσικής. Τα βρέφη για να κατανοήσουν τη φωνή της μητέρας τους ακούν μουσική. Γεννιούνται μέσα από τη μουσική. Όταν μετά τη γέννηση τα μωρά ακούσουν αυτή τη γνώριμη μελωδία, το νανούρισμα της μητέρας τους, πριν το τελευταίο γεύμα και τον ύπνο τους, ανασύρονται όλες οι μνήμες που είχαν από την προγεννετική τους ζωή. Η ζεστασιά της μήτρας, οι καρδιακοί παλμοί της μητέρας τους, οι ήχοι από την ροή του αίματός της αλλά και του αμνιακού υγρού. Με αυτόν τον τόσο απλό αλλά τόσο μαγικό τρόπο, μειώνεται το στρες και η ένταση της ημέρας, πέφτουν οι καρδιακοί παλμοί, και αυξάνονται οι θηλαστικές κινήσεις με αποτέλεσμα ένας επιτυχημένος θηλασμός και ένας ήρεμος ύπνος για τα βρέφη. Η μαγεία του νανουρίσματος όμως δεν σταμάτει εδώ. Μέσα από την αγκαλιά και το τραγούδι, αναπτύσσονται οι ψυχοσυναισθηματικοί δεσμοί της μητέρας με το παιδί, που θα αποτελέσουν τα εφόδια για μια ισορροπημένη ανάπτυξη και θα καταστήσουν τον μελλοντικό ενήλικα πια, ικανό να μεταφέρει όλη την αγάπη και την αφοσίωση που απαιτείται και αυτός με τη σειρά του στο δικό του παιδί.
Πέρασαν αρκετά χρόνια για να καταλάβω ποια είναι η πιο σημαντική στιγμή της ημέρας, από εκείνη που ο χρόνος θαρρείς και σταματάει, που θα νιώσω τη θέρμη μιας μικρής αγκαλιάς στα χέρια σου, και θα ακούσω τη μικρή κοφτή αναπνοή να ηρεμεί, τραγουδώντας με τη σειρά μου πλέον, μελωδίες του Ερωτόκριτου.
