-Τι λέει ο Καθηγητής Δασολογίας, Δ. Εμμανουλούδης, στον ΑΚΟΥ 99.6 για την πρόληψη με συνεχή ανθρώπινη επιτήρηση των δασών

Παρεμβάσεις για την προστασία των δασών της χώρας μας και σειρά μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών, σχεδιάζει η κυβέρνηση μετά τις καταστροφικές φωτιές που συνεχίζουν να καίνε χιλιάδες στρέμματα εδώ και δύο εβδομάδες. Από την τοποθέτηση του πρωθυπουργού στην πολύωρη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής με θέμα τις φωτιές, προκύπτει ένα πλαίσιο παρεμβάσεων που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης με ανάρτησή του στο τουίτερ, τονίζοντας: «Η κινητοποίησή μας πρέπει να προχωρήσει, να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα, γιατί το ίδιο το φαινόμενο αλλάζει και αποκτά τη δική του δυναμική. Προχωράμε, λοιπόν, στην υιοθέτηση 10 μέτρων για την έγκαιρη προειδοποίηση και παρέμβαση στις πυρκαγιές».

Πιο συγκεκριμένα, τα 10 μέτρα είναι τα εξής:

· Εφοδιασμός της Πολιτικής Προστασίας με 114 drones, που θα μπορούν να παρακολουθούν ευαίσθητα σημεία, πολλές φορές και με χρήση τεχνητής νοημοσύνης, έτσι ώστε να μπορεί το Πυροσβεστικό Σώμα να ενημερώνεται αμέσως για μια εστία φωτιάς όταν εκδηλωθεί.

Τοποθέτηση αισθητήρων μέτρησης της θερμοκρασίας και κάμερες σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους, σε δρυμούς και δάση υψηλού κινδύνου.

· Η Ελλάδα γίνεται συνδρομήτρια σε προηγμένο δορυφορικό σύστημα καταγραφής της θερμότητας που θα ειδοποιεί αυτόματα, σε real time για τον κίνδυνο ή την πορεία πυρκαγιάς.

· Πρόσληψη 1.000 πυροσβεστών και 500 δασικών όλων των ειδικοτήτων. Αύξηση του εποχικού προσωπικού κατά 1.200 στελέχη και ενίσχυση των εναερίων μέσων με νέα Canadair 515. που θα παραλάβει το 2026.

Ένταξη στον χειμερινό σχεδιασμό του Πυροσβεστικού Σώματος προληπτικών δράσεων μέσα στο δάσος.

Ενίσχυση του ρόλου των Ενόπλων Δυνάμεων στην επιτήρηση κυρίως των ακριτικών περιοχών για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών.

Ανακατανομή 200 εκ. ευρώ, πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης ώστε να προχωρήσουν ταχύτερα οι καθορισμοί και οι αντιπυρικές ζώνες στα δάση.

Ψηφιακή πλατφόρμα του Κτηματολογίου θα εντοπίζει ακαθάριστα οικόπεδα ώστε να επιβάλει αυτόματα, πρόστιμα τόσο στον ιδιοκτήτη όσο και στον δήμο που αδιαφορεί.

· Αναδασώσεις σε 165.000 στρέμματα την επόμενη διετία και παραγωγική αξιοποίηση των δασών, με οργανωμένη εκμετάλλευση της ξυλείας και της βιομάζας και μεγάλους σύγχρονους δασικούς συνεταιρισμούς.

Επέκταση θεσμού «αναδόχων αναδάσωσης» για την αναγέννηση περιοχών που επλήγησαν, με αιχμή την Πάρνηθα και τον Έβρο.

Ακόμα, η κυβέρνηση σχεδιάζει :

«Evros Pass», στο πρότυπο του «North Evia Pass», ώστε να αυξηθεί η τουριστική κίνηση προς την περιοχή αυτή.

Άμεσα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στα καμένα, έτσι ώστε να σταθεροποιηθούν τα εδάφη και να διευκολυνθεί η φυσική αναγέννηση.

Νέο πλαίσιο ποινών για τους εμπρηστές, με επιπρόσθετες διατάξεις για αύξηση των προστίμων και άμεση φυλάκιση ακόμα και για τις περιπτώσεις απλής αμέλειας.

Σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, ο πρωθυπουργός δεσμεύθηκε ότι θα ελεγχθούν δήμοι οι οποίοι ανέχονται παράνομες χωματερές ή «ανέχονται» επικίνδυνες πρακτικές δημοτών. Οι έλεγχοι του κεντρικού κράτους θα ενταθούν και θα συνδεθούν ευθέως με τη διάθεση πόρων, ανάλογα με τις επιδόσεις κάθε δήμου, και στον τομέα των δράσεων πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών. Ακόμη όλοι οι δήμαρχοι θα αξιολογούνται βάσει συγκεκριμένων δεικτών που θα υποδεικνύουν πόσο συνεπείς είναι με τις οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και των δημοτών τους και τα συμπεράσματα θα δημοσιοποιούνται.

Θα προωθηθεί επίσης, η ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής και ενεργοποίησης της κοινωνίας σε τοπικό επίπεδο, περισσότεροι και εκπαιδευμένοι εθελοντές.

Τι λέει ο Καθηγητής

Δασολογίας,

Δ. Εμμανουλούδης,

στον ΑΚΟΥ 99.6

για τις φωτιές στα δάση

Στην κατεύθυνση των απαραίτητων και αυτονόητων μέτρων που θα έπρεπε να υπάρχουν «χθες» και για τους σημαντικούς παράγοντες που συνετέλεσαν στην εκδήλωση των καταστροφικών πυρκαγιών, μίλησε ο Καθηγητής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος κ. Δημήτρης Εμμανουλούδης, Καθηγητής Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, Διευθυντής Πανεπιστημιακής Έδρας της UNESCO CON-E-ECT, στον ΑΚΟΥ 99,6 στην εκπομπή «πρωινές σημειώσεις», με αφορμή την παρουσία του στη Βέροια και τη σημερινή εισήγησή του, στην διημερίδα με θέμα την οικολογική διαχείριση ποτάμιων οικοσυστημάτων, που θα γίνει το στο Δημαρχείο.

Πέρα από το δεδομένο της κλιματικής αλλαγής, και του el ninio φέτος, που εντείνει τα φαινόμενα, είχαμε, όπως είπε, από τις 20 έως τις 30 Ιουλίου έναν εξαιρετικά μεγάλης έντασης και διάρκειας καύσωνα, με υψηλές θερμοκρασίες, που έριξε πάρα πολύ τα επίπεδα ξηρασίας της βλάστησης και του εδάφους, σε πρωτόγνωρα επίπεδα, δηλαδή κάτω του 10%, οπότε με τέτοιες τιμές ξηρασίας η χώρα ήταν μία πυριτιδαποθήκη. «Οπουδήποτε, με αυτές τις συνθήκες, εκδηλωνόταν μία μικρή εστία, με ένα σπαρματσέτο ή ένα προσάναμμα, θα άρπαζε φωτιά. Δυστυχώς αυτό έγινε και στις περιπτώσεις της Δαδιάς και των άλλων περιοχών», τόνισε.

Στο πρώτο δεκάλεπτο ή το πολύ ημίωρο,

η φωτιά αντιμετωπίζεται

Από κει και πέρα, το δεύτερο στοιχείο ήταν οι βόρειοι άνεμοι μεγάλης έντασης, οι οποίοι λειτούργησαν δυσμενώς στην εξάπλωση και την ένταση της φωτιάς. «Να σας πω κάτι απλό, που έχει να κάνει και με τις αναζωπυρώσεις: Όταν έχουμε ένα τζάκι ή μια ψησταριά και προσπαθούμε να το ανάψουμε, τι κάνουμε; Φυσάμε… Ακόμα και σπίθες να υπάρχουν, με το φύσημα η φλόγα επανέρχεται. Αυτό λοιπόν γίνεται και με τις φωτιές στα δάση. Όλη η υπόθεση είναι να μην εκδηλωθεί και εξαπλωθεί η πυρκαγιά. Αν εξαπλωθεί, από κει και πέρα αντιμετωπίζεται πάρα πολύ δύσκολα. Η πυρκαγιά είναι η μόνη από τους φυσικούς κινδύνους που υπάρχουν στον πλανήτη, που ξεκινά σημειακά, από ένα σημείο. Όσο μεγάλη και να είναι η πυρκαγιά, ξεκινάει από ένα θάμνο, από ένα δέντρο, από ένα συγκεκριμένο σημείο. Η πλημμύρα, ο σεισμός και άλλες φυσικές καταστροφές, δεν ξεκινούν έτσι, σαρώνουν μία περιοχή. Άρα λοιπόν εκείνο το σημείο, εν τη γενέσει, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Και υπάρχουν σήμερα τα μέσα για να το εντοπίσουμε στο πρώτο πεντάλεπτο, δεκάλεπτο ή το πολύ ημίωρο, πριν πάρει διαστάσεις. Αν επιχειρήσουμε άμεσα στο σημείο, η υπόθεση έχει τελειώσει. Εκεί παίζεται όλο το παιχνίδι…» επισημαίνει ο κ. Εμμανουλούδης.

Ανθρώπινες περιπολίες για 24ωρη επιτήρηση δασών

Το ερώτημα που ακολουθεί στον καθηγητή, είναι το πώς μπορεί να γίνει αυτό και τι προϋποθέτει. «Πάρα πολύ καλή και συνεχόμενη επιτήρηση σε 24ωρη βάση, μέρα – νύχτα» απαντάει με βεβαιότητα. Και συνεχίζει: «Θέλει ανθρώπινη επιτήρηση, από συνεχείς περιπόλους μέσα στα δάση, μέσα στις περιοχές που κινδυνεύουν, που είναι επαπειλούμενες από πυρκαγιά, περιπολίες με ανθρώπους οι οποίοι θα έχουν μέσα πυρόσβεσης και βεβαίως μέσα ανίχνευσης. Η τεχνολογία σήμερα έχει προοδεύσει, μπορεί κάποιος να φέρει επάνω του φορητό αισθητήρα που ανιχνεύει οποιαδήποτε εκδήλωση θερμικής εστίας ακόμη και σε επίπεδο αναπτήρα, στα 500 ή 1.000 μέτρα», προσθέτει.

Απαραίτητη η σύσταση Πυροφυλακής

Πολύ σημαντικός παράγοντας λοιπόν η κλιματική αλλαγή, όμως εξίσου σημαντική και η συνεχής επιτήρηση με σύγχρονα μέσα. Καθοριστικός ωστόσο και ο επαρκής αριθμός ανθρώπινου δυναμικού…

«Εννοείται ότι για να γίνει αυτή η επιτήρηση χρειάζεται πολύς κόσμος και γι΄ αυτό λέμε ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα Σώμα ξεχωριστό, καινούργιο, ένα Σώμα Πυροφυλακής, κάτι σαν το αντίστοιχο της συνοριοφυλακής που είχε ξεκινήσει και είχε δώσει πολύ καλά αποτελέσματα, το οποίο θα συνεργάζεται και με την Πυροσβεστική υπηρεσία και με τις δασικές υπηρεσίες και τα δασαρχεία και θα είναι όλοι μαζί στον αγώνα της επιτήρησης. Κι αν για κάποιο λόγο δεν καταφέρει η Πυροφυλακή κάτι με την επιτήρηση και τις πρώτες βοήθειες για να ξεπεραστεί το πρόβλημα, τότε θα επέμβει η πυροσβεστική κι οι άλλοι φορείς. Αλλά αυτό το σώμα, πρέπει να γίνει και θα μπορούσε να οργανωθεί σε όλη την Ελλάδα και κάθε περιφέρεια της χώρας να έχει τηνδική της Πυροφυλακή. Διότι, καλύτερα από τους τοπικούς δεν ξέρει κανένας τα δάση, ούτε τις μορφολογικές, κλιματικές, εδαφικές και λοιπές συνθήκες της περιοχής. Είναι πολύ σημαντικό να ξέρει κάποιος τον τόπο του, να επιχειρούν άνθρωποι που ξέρουν την περιοχή, που θα υποστούν την εκπαίδευση με τα σύγχρονα μέσα και από κει και πέρα θα κάνουν τη δουλειά τους.

Να περιμένουμε και πλημμύρες;

Συνηθίζεται να λέμε ότι το καλοκαίρι καιγόμαστε και τον χειμώνα πνιγόμαστε. Να περιμένουμε και πλημμυρικά φαινόμενα στα προσεχώς; ρωτήσαμε τον καθηγητή.

«Κοιτάξτε, έχει περάσει στη συνείδηση του κόσμου ότι όταν έχουμε πυρκαγιές έχουμε οπωσδήποτε και μια πλημμύρα το χειμώνα, κάτι σαν αστραπή- βροντή… Δηλαδή βλέπουμε μία αστραπή στον ορίζοντα και περιμένουμε να ακούσουμε μετά το μπουμπουνητό. Δεν είναι πάντα έτσι… Για να έχουμε πλημμύρες θα πρέπει να υπάρξει βροχή, να πέσουν μια ή δυο βροχές μεγάλης έντασης, την πρώτη περίοδο μετά την πυρκαγιά.. Τότε, έχουμε πλημμυρικά φαινόμενα τα οποία είναι και άσχημα, διότι με τα φερτά υλικά παρασύρονται και το νεκρό φυτικό υλικό, λάσπες, καμένα, κλαδιά κλπ, που δημιουργούν ένα συνωστισμό μέσα στις κοίτες και φυσικά η ταχύτατη κίνηση του νερού μαζί με όλα αυτά, μας δίνουν τα γνωστά αποτελέσματα. Εάν δεν έχουμε τέτοιες βροχές με ένταση και ραγδαιότητα, δεν έχουμε πλημμύρες», εξήγησε ο Καθηγητής Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος κ. Εμμανουλούδης.

Σοφία Γκαγκούση