Του ιερέως
Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Ευτυχώς, φίλοι αναγνώστες, ακούγονται μερικές φορές και φωνές υγείας από τα μέσα ενημέρωσης. Μια τέτοια φωνή υγείας ήταν και η φωνή που ακούστηκε, μεταξύ των άλλων και για την ποιότητα ζωής. Πολύ σωστά τονίστηκε ότι, στην εποχή μας, η προσοχή των πολλών στράφηκε στην ποσότητα. Πώς θα συγκεντρώσουν περισσότερα αγαθά και πως θα αποκτήσουν περισσότερες ανέσεις.
Η διαφήμιση μάλιστα που είναι πολύ εφευρετική και εντυπωσιακή, κατόρθωσε να εξαπατήσει τον σύγχρονο άνθρωπο και να του στρέψει ολόκληρη την προσοχή του στον υλικό παράγοντα. Για τον άλλο, τον πνευματικό παράγοντα, δεν κάνει λόγο ή αν κάνει, το κάνει μόνο για να ειρωνευθεί, να τον υποτιμήσει και να τον δυσφημίσει.
Ναι, αλλά η ζωή έχει απαιτήσεις. Και είναι τέτοιες, ώστε ο άνθρωπος δεν μπορεί να ανταποκριθεί σ’ αυτές μόνο με υλικά μέσα. Έρχονται στιγμές που τα πάντα συγκλονίζονται και ανατρέπονται. Και τότε όλα τα υλικά αγαθά τίποτε δεν μπορούν να προσφέρουν.
Έτσι, θα έλεγε κανείς, με τις ορθές αυτές διαπιστώσεις, αναγκάζεται ο σοβαρός και συνετός άνθρωπος να σταθεί με περισσότερη φρόνηση μπροστά στην πορεία της ζωής του. Βλέπει ότι η ποσότητα που σήμερα με τόση βουλιμία επεδίωξε, δεν έλυσε τα προβλήματά του. Ακόμη και τότε που επηρεάζεται από τη σκέψη: ν’ αποκτήσει όλο και περισσότερα, και τότε δεν ελευθερώνεται από το άγχος, αλλ’ αντίθετα βυθίζεται ακόμη πιο πολύ στην αναζήτηση της ευτυχίας και της χαράς.
Επομένως, χρειάζεται στροφή προς την πραγματικότητα, προς την αλήθεια, προς τα υπερυλικά. Στροφή αληθινή, ειλικρινής. Γιατί και αυτό το σημείο πρέπει να προσεχθεί, να ερευνηθεί: τι εννοούμε όταν λέμε, έχουμε ανάγκη από ποιότητα και όχι ποσότητα ζωής; Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιήθηκε η φράση αυτή –ποιότητα ζωής- εν σχέσει με τη μολυσμένη ατμόσφαιρα των μεγαλουπόλεως και όχι μόνο. Δηλαδή πώς θα γίνει καθαρότερος, υγιεινότερος ο ατμοσφαιρικός αέρας, ώστε να μη δηλητηριάζεται ο οργανισμός του ανθρώπου από τα καυσαέρια.
Άραγε μια τέτοια ποιότητα ζωής εννοούν όσοι την προσβάλλουν; Θέλουμε να πιστεύουμε ασφαλώς όχι. Ούτε απλώς μια ηρεμότερη, και υγιεινότερη και ανθρωπινότερη ζωή, όπως συνήθως λέγεται. Το ότι την αντιτάσσουν στην ποσότητα, αυτό σημαίνει κάτι διαφορετικό και ουσιαστικότερο.
Και αυτό πρέπει να εξετασθεί: Ποια είναι η μορφή της ζωής, που έχει ως γνώρισμα την ποιότητα και πώς αυτή θα επιτευχθεί. Δύο όψεις που έχουν ουσιαστική σημασία. Και η μία εξαρτάται από την άλλη. Γιατί, αν έχω σαφή και ξεκαθαρισμένη αντίληψη ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που χαρίζουν ανώτερη ποιότητα ζωής, αυτή η σαφής τοποθέτηση θα με βοηθήσει να επιδιώξω και να βρω τα μέσα και τις δυνατότητες επιτυχίας.
Και στο σημείο αυτό, σπάνια οι άνθρωποι συμφωνούν ποια είναι η ποιοτικά ανώτερη ζωή. Αν θελήσει να ερευνήσει κανείς τι λένε εκείνοι που απασχολούνται με τα σχετικά θέματα, θα μπορεί να διακρίνει καλά στοιχεία και πολλά να αγγίζουν αρκετά την ουσία του προβλήματος. Όμως, μένουν εκεί και δεν προχωρούν στην ουσιαστική αντιμετώπισή του. Μερικοί μάλιστα πελαγοδρομούν τόσο, που προκαλούν μάλλον σύγχυση, παρά βοήθεια πραγματική δίνουν.
Γι’ αυτό όσο και αν αυτές οι ανθρώπινες προσπάθειες είναι αξιόλογες κα αξιέπαινες, όμως ας μη θεωρηθεί υπερβολικό, αν τις χαρακτηρίσουμε ανεπαρκείς. Δεν φθάνουν να δώσουν ισχυρή βοήθεια, ώστε ο άνθρωπος να βγει από το λαβύρινθο μέσα στον οποίο ταλαιπωρείται. Κάποιος, μάλιστα, απ’ αυτούς τους κοινωνιολόγους, διεκήρυξε ότι: και η πιο υψηλή φιλοσοφία του Σωκράτη δεν κατόρθωσε να αλλάξει τα ήθη της γειτονιάς του.
Έτσι, η ποιότητα ζωής που αναζητεί ο σοβαρός και συνετός σύγχρονος άνθρωπος, πρέπει να τοποθετηθεί ορθά και αντικειμενικά και χωρίς προκαταλήψεις. Δεν είναι εύκολο υπόθεση. Θέλει προσοχή και μελέτη και ευθυκρισία μεγάλη.
Αν το επιχειρήσει και θελήσει να αντιμετωπίσει το θέμα ειλικρινά, όπως είπαμε, πολύ γρήγορα θα φθάσει να στραφεί προς Εκείνον, για τον οποίον ένας μαθητής του αυθόρμητα, αλλά τόσο σοφά, διεκήρυξε ότι έχει «ρήγματα ζωής αιωνίου» (Ιω. στ΄, 68). Και το λέμε και το διακηρύττουμε αυτό, γιατί ο Χριστός και η διδασκαλία Του δεν είναι μια ωραία θεωρία και μια υψηλή φιλοσοφία ή μια κοινωνιολογία. Είναι κάτι περισσότερο. Είναι ζωή και πράξη που ταιριάζει στον άνθρωπο. Είναι πνευματική ζωή που κάνει τον άνθρωπο αληθινό άνθρωπο.
Και εκεί ακριβώς βρίσκεται το λεπτό και ουσιαστικό σημείο για να επιτευχθεί η ποιότητα ζωής: Πώς οι άνθρωποι θα γίνουν υγιείς, πνευματικοί και ολοκληρωμένοι. Πώς θα αντιταχθούν και θα αντιδράσουν στην κατωτερότητα και ακόμη πώς θα εργασθούν γόνιμα για να μεταμορφωθεί και ανορθωθεί η κοινωνική ζωή.
Ποιος μπορεί, φίλε αναγνώστη, να αμφισβητήσει ότι μόνον ο Χριστιανισμός μπορεί να μορφώσει και αναδείξει τέτοιους ανθρώπους;
