Απ’ το ΄τσουκαλουράντ στο Santa Run! (Πώς από ένα ξεχασμένο ναουσαίικο έθιμο φτάσαμε σε διαφήμιση της Coca Cola!)

Απ’ το ΄τσουκαλουράντ στο Santa Run! (Πώς από ένα ξεχασμένο ναουσαίικο έθιμο φτάσαμε σε διαφήμιση της Coca Cola!)

Η παρέα της «Παλιουφιρμένης» σχεδιάζει το Σάββατο της Αποκριάς να αναβιώσει ένα πατροπαράδοτο, αλλά και εντελώς λησμονημένο Ναουσαίικο έθιμο. Τις πληροφορίες πήραμε από μια αδημοσίευτη ακόμα διατριβή ενός Ναουσαίου ερευνητή που ζει και εργάζεται στο Prixton της Αγγλίας, του αγαπητού μας Μπάκη Τάιτση. Η ιστορία του δρώμενου εντοπίζεται στην κορύφωσή της στά μέσα του 18ου αιώνα στην πόλη μας ως ένας αγώνας δρόμου με αφετηρία το προαύλιο του Αγίου Δημητρίου και τερματισμό τον στραβό πλάτανο. Οι δρομείς φορώντας το ανδρικό ένδυμα «αντιρί» κρατούσαν παραμάσχαλα δυο τσουκάλια γεμάτα με τυρόγαλα (ματινίτσα). Τρέχοντας όσο πιο γρήγορα μπορούσαν στα κατηφορικά καλντερίμια της πόλης, μέρος του περιεχομένου των τσουκαλιών εκσφενδονίζονταν δεξιά και αριστερά, στην κυριολεξία ραντίζοντας τους θεατές σε όλο το μήκος της διαδρομής. Έτσι προφανώς κατά τους ισχυρισμούς του ερευνητή προέκυψε και η ονομασία: Τσουκαλοδρομία και ράντισμα = τσουκαλοραντισμός και για ευκολία στην εκφορά της λέξης: τσιουκαλουράντ. Δευτερευόντως από κάποιους κατοίκους που αυτοπροσδιορίζονταν ως λόγιοι, αποδίδονταν στο παιχνίδι το όνομα «πρασκαλουράντ».

 

Ενίοτε κάποιος δρομέας που είχε την ατυχία να σκοντάψει και να πέσει, τα τσουκάλια έσπαζαν στο σκληρό καλντερίμι κάνοντας χαρακτηριστικό κρότο – βροντή. Τότε ο δρομέας αποκλείονταν αμέσως από τον αγώνα και χαρακτηρίζονταν ως «τσιουκαλοβρόντης».

Το σκηνικό συμπλήρωναν ομάδες νεαρών κοριτσιών, θαυμαστριών των δρομέων που ξεφώνιζαν σχεδόν υστερικά στο πέρασμά τους, οι οποίες και ονομάζοντας αντίστοιχα «τσιουκαλίτσες» ή «πρασκαλίτσες».

 

Μετά την πάροδο ενός περίπου αιώνα, το ανδρικό ένδυμα που κυριαρχούσε δεν ήταν πια το «αντιρί», αλλά το σαλβάρι. Η εξέλιξη του παιχνιδιού ήθελε τους δρομείς με ένα μόνο τσουκάλι που κρατούσαν με το ένα χέρι, ενώ το άλλο χέρι μέσα στην ψευδοτσέπη του σαλβαριού στόχευε να περιορίσει την ανεξέλεγκτη και ενοχλητική κίνηση των «απόκρυφων». Έτσι σιγά σιγά το δρώμενο μετονομάστηκε από «τσιουκαλοράντ» σε «σιαλβαράν». Το έτος 1873 ο Άγγλος περιηγητής John Stown Honey εντυπωσιάστηκε από το δρώμενο και αποφάσισε να το «μεταφέρει» στην γεννέτειρά του το Prixton, προάστειο του Λονδίνου. Ένα μικρό μπέρδεμα στην ονομασία και το «σιαλβαράν» έγινε «σιανταράν». Αν το ακούσει όμως κανείς με Αγγλική προφορά και επιχειρήσει να το γράψει τότε φτάνουμε στο Santarun = Santa Run, δηλαδή ο Άγιος που τρέχει. Πολύ αργότερα οι διαφημιστές της Κόκα κόλα, που ως γνωστόν επινόησαν και επέβαλλαν τον Santa Clauss τον κακώς επονομαζόμενο Άη Βασίλη, θεώρησαν καλή ιδέα για το διαφημιζόμενο προϊόν να βάλουν μια ομάδα Αγιοβασίληδων να τρέχει την πρωτοχρονιά στους δρόμους των πόλεων. Στη μικρή μας πόλη για φέτος είχαμε το πρώτο Santa Run και η αλήθεια είναι πως ενθουσίασε τους συμπολίτες μας. Θα πρέπει όμως όλοι να γνωρίζουμε ότι δεν πρόκειται για κάτι ξενόφερτο, αλλά για την παράδοση  που ξαναγύρισε ως αντιδάνειο στον τόπο της. Η αναβίωση του εθίμου θα γίνει το μεσημέρι του Σαββάτου 21 Φεβρουαρίου στην οδό Δημαρχίας, μπροστά στο κατάστημα «Γεωργία». Όσοι πιστοί προσέλθετε. Καλή Αποκριά.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ… στις 10 Ιουλίου

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ… στις 10 Ιουλίου

Ελλάδα:• 1825: Οι Έλληνες, με επικεφαλής τον Γεώργιο...

Ιδρύει νέο κόμμα σε λίγες ημέρες ο Αντώνης Σαμαράς;

Ιδρύει νέο κόμμα σε λίγες ημέρες ο Αντώνης Σαμαράς;

Σύμφωνα με πληροφορίες ο Αντώνης Σαμαράς βρίσκεται...

Ξεκίνησε από χθες η ψηφιακή υποβολή δηλώσεων στην Εφορία για όσους απεβίωσαν το φορολογικό έτος 2024

Ξεκίνησε από χθες η ψηφιακή υποβολή δηλώσεων στην...

Ψηφιοποιείται η διαδικασία υποβολής αρχικών δηλώσεων...

«Άλλαξε» το ΑΤΜ της Πειραιώς στην Μητροπόλεως -Τοποθετήθηκε δεύτερο στην Παύλου Μελά

«Άλλαξε» το ΑΤΜ της Πειραιώς στην Μητροπόλεως...

Ένα από τα πιο «δημοφιλή» ΑΤΜ, αυτό της Τράπεζας...

Στις 25 Ιουλίου η ανακοίνωση των Βάσεων για την είσοδο στα Πανεπιστήμια

Στις 25 Ιουλίου η ανακοίνωση των Βάσεων για την είσοδο...

Η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη ανακοίνωσε επίσημα...

Μυρίζει, ή μάλλον ζητάει εκλογές το ΠΑΣΟΚ, αλλά μετά την Προανακριτική!

Μυρίζει, ή μάλλον ζητάει εκλογές το ΠΑΣΟΚ, αλλά μετά...

Εάν μυρίζουν πρόωρες εκλογές, ρωτήθηκε ο βουλευτής...

Ο πρώην δήμαρχος Νάουσας εκλέχθηκε πρόεδρος Τμήματος του ΑΠΘ

Ο πρώην δήμαρχος Νάουσας εκλέχθηκε πρόεδρος Τμήματος...

Με ανάρτησή του ο πρώην δήμαρχος Νάουσας, Νικόλας...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ… στις 8 Ιουλίου

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ… στις 8 Ιουλίου

Ελλάδα:• 1822: Οι Έλληνες, υπό τον Μάρκο Μπότσαρη, νικούν...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

Για πρώτη φορά στη Βέροια, δύο λάτρεις των ηλεκτρονικών παιχνιδιών αναρωτήθηκαν πως θα ήταν να έπαιζαν το δικό τους βίντεοπαιχνιδι!! Έτσι και αποφάσισαν να περάσουν στην πράξη και δημιουργήθηκε μια...

«Τρανό παράδειγμα στην δυσλειτουργία ανάμεσα στο υπουργείο υγείας και στους γιατρούς που θα κληθούν να εφαρμόσουν το οποιοδήποτε νομοθέτημα, είναι ο νόμος για το προσωπικό γιατρό για τον οποίο και πάλι δεν...

Για μια ακόμη χρονιά, οι "Φίλοι Κλασικού Αυτοκινήτου Βέροιας" βγάλανε τις καθιερωμένες χριστουγεννιάτικες φωτογραφίες στην στολισμένη πλατεία Ελιάς στο κέντρο της Βέροιας. Συγκεκριμένα ο πρόεδρος...

Σαν σήμερα πριν από 20 χρόνια, στις 8 Δεκεμβρίου 2002, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της Πλατείας Δημαρχείου και του υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων(πάρκινγκ) επί δημαρχίας Γιάννη Χασιώτη. Την «κορδέλα» είχε κόψει...