*Γράφει ο ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΒΑΣΙΑΔΗΣ
«Όταν η τοπική περιφέρεια της Ελλάδος και η καθέδρα της Κυβερνήσεώς της κατασταθώσι οριστικώς και οι οικονομικοί πόροι του κράτους επιτρέψωσι, θέλει ανεγερθή κατά διαταγήν της Κυβερνήσεως εις την καθέδραν αυτής, Ναός επ’ ονόματι του Σωτήρος τιμώμενος».
Δ΄ Εθνική Συνέλευσις. Η΄ Ειδικό Ψήφισμα. Άργος 31 Ιουλίου 1929. Ιωάννης Καποδίστριας κυβερνήτης.
Η επικαιρότητα των εορταστικών εκδηλώσεων για την επέτειο της Παλιγγενεσίας της 25ης Μαρτίου 1821, συνδέεται αναπόφευκτα με το «Τάμα του Έθνους», όπως έχει καθιερωθεί να αποκαλείται η κοινή υπόσχεση των αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης για την ανέγερση Ιερού Ναού αφιερωμένου Στον Σωτήρα Χριστό και όπως με ατυχή τρόπο απασχόλησε την κοινή γνώμη προ ημερών.
Η ιστορία του «Τάματος του Έθνους» αρχίζει ουσιαστικά το 1824 με την απόβαση της στρατιάς του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο με σκοπό την κατάπνιξη της Ελληνικής Εθνεγερσίας. Οι οπλαρχηγοί με πρωτοστάτη τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη υποσχέθηκαν όλοι μαζί ότι, εάν το Έθνος και ο Αγώνας σωθούν από τον κίνδυνο, τότε η ελεύθερη πατρίδα θα οικοδομήσει έναν ναό αφιερωμένο στον Σωτήρα Χριστό.
Τα ιστορικά γεγονότα εκείνης της εποχής που κατέληξαν στην αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού και στην ίδρυση του ελεύθερου ελληνικού κράτους, είναι γνωστά. Γνωστό επίσης είναι και το ψήφισμα της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης για το «Τάμα του Έθνους» που υπογράφηκε ως Διάταγμα από τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.
Η ουσία του «Τάματος» όμως δεν έγκειται στις αγνές προθέσεις των οπλαρχηγών του 1821, αλλά στην πολιτική διατύπωση του Η΄ Ψηφίσματος και στην ειδική ερμηνεία των λέξεων και των διατυπώσεων που χρησιμοποιούνται.
Καταρχήν το Ψήφισμα ορίζει την αρμοδιότητα υλοποίησης του «Τάματος», αποκλειστικώς και μόνο στην Κυβέρνηση της Ελλάδας. Θέτει όμως ορισμένες σαφείς προϋποθέσεις.
Α. Την οριστική κατάσταση της Ελλάδας ως ευρείας έννοιας και όχι απλώς ως κρατικής οντότητας υπό τα τότε γεωγραφικά όρια.
Β. Την ύπαρξη κυρίαρχης Κυβέρνησης της Ελλάδας και όχι απλώς ενός διαχειριστικού κεντρικού διοικητικού σχήματος, του οποίου οι αποφάσεις υπαγορεύονται έξωθεν.
Γ. Την οριστική «καθέδρα» της Κυβερνήσεως όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις, που δεν συμπίπτει κατ ανάγκη με την έννοια της πρωτεύουσας του κράτους.
Δ. Την εξασφάλιση των αναγκαίων οικονομικών πόρων που να προέρχονται εκ του προϋπολογισμού του κράτους.
Στα χρόνια που ακολούθησαν από την Παλιγγενεσία με τους συνεχείς εθνικούς αγώνες, τις παρεμβάσεις του ξένου παράγοντα, τις ατυχείς πολιτικές επιλογές και τις διάφορες αρνητικές συγκυρίες, δεν εξασφαλίστηκαν οι προϋποθέσεις που τίθενται από το Ψήφισμα για την υλοποίηση του «Τάματος».
Αυτές οι προϋποθέσεις δεν ικανοποιούνται και σήμερα.
Από την εποχή της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης μέχρι και σχετικά πρόσφατα, τα γεωγραφικά σύνορα της Ελλάδας άλλαξαν πολλές φορές ενσωματώνοντας στον εθνικό κορμό υπόδουλες μέχρι τότε κοιτίδες ελληνισμού. Ακόμα και στην εποχή μας που τα χερσαία και θαλάσσια γεωγραφικά σύνορα έχουν θεωρητικά σταθεροποιηθεί, αυτά βρίσκονται υπό διαρκή αμφισβήτηση που εκδηλώνεται με συνεχείς παραβιάσεις και εκδηλώσεις ετεροκυριαρχίας. Επι πλέον παραμένουν εκτός της ελληνικής κυριαρχίας κοιτίδες ελληνισμού που μετέχουν, εκτός γεωγραφικών συνόρων, στην ευρεία έννοια της Ελλάδας.
Ο όρος της Κυβέρνησης που τίθεται στο Ψήφισμα δεν συμπίπτει με τα σύγχρονα κυβερνητικά σχήματα, των οποίων οι αποφάσεις καταπιέζουν τον λαό και υπονομεύουν την κυριαρχία της Ελλάδας, καθώς υπαγορεύονται από εξωτερικούς παράγοντες οι οποίοι ασκούν και την πραγματική διακυβέρνηση εξυπηρετώντας ξένα συμφέροντα.
Υπό αυτήν την έννοια σαφώς και δεν ικανοποιείται η προϋπόθεση του Ψηφίσματος, περί οριστικής «καθέδρας» της Κυβερνήσεως, όσον οι καθοριστικές αποφάσεις λαμβάνονται και υπαγορεύονται προς τα εγχώρια κυβερνητικά σχήματα, από κέντρα εκτός των γεωγραφικών συνόρων της Ελλάδας.
Τέλος η οικονομική κατάσταση που βιώνει η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός, καθόλου δεν εξασφαλίζει τους πόρους εκ του κρατικού προϋπολογισμού που προϋποθέτει σαφώς το Η΄ Ψήφισμα της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης.
Ευθέως τίθεται το ερώτημα για την αναμονή που απαιτείται, προκειμένου η κυβέρνηση της Ελλάδας να ανεγείρει τον Ιερό Ναό Του Σωτήρος Χριστού που προβλέπει το Ψήφισμα.
Η απάντηση δίδεται από την ίδια την διατύπωση του Η΄ Ψηφίσματος και έγκειται στην εξασφάλιση των προϋποθέσεων που τίθενται.
Η ανέγερση του Ναού του Σωτήρος, έχει μια ευρύτερη έννοια από την απλή οικοδόμηση ενός ακόμα λατρευτικού χώρου. Από την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης μέχρι και την σημερινή εποχή ανακαινίζονται, ανακατασκευάζονται και ανεγείρονται εξ αρχής πλείστοι Ιεροί Ναοί, που αποκαθιστούν την ιστορική και εθνική συνέχεια, ενισχύουν το θρησκευτικό συναίσθημα και συντηρούν την θρησκευτική παράδοση των Ελλήνων.
Για κανέναν όμως από αυτούς δεν τίθενται οι προϋποθέσεις που συνοδεύουν τον Ναό Του Σωτήρος Χριστού, ο οποίος έτσι λαμβάνει τα χαρακτηριστικά συμβολικής έννοιας υψηλών απαιτήσεων και προσδοκιών.
Έτσι γίνεται κατανοητό ότι το «Τάμα του Έθνους» δεν είναι απλώς και μόνο η οικοδόμηση ενός ακόμα Ιερού Ναού, αλλά η εξασφάλιση των προϋποθέσεων που τίθενται από το Η΄ Ψήφισμα.
Το «Τάμα του Έθνους» θα εκπληρωθεί όταν η η Ελλάδα ως κυρίαρχη έννοια και δύναμη θα μπορεί να αποτρέπει κάθε αμφισβήτηση της υπόστασής της και θα παρέχει αποτελεσματική κάλυψη προστασίας πάνω από κάθε κοιτίδα ελληνισμού που βρίσκεται υπό ξένη κυριαρχία. Θα επιβεβαιωθεί όταν η Κυβέρνηση της Ελλάδας θα μπορεί να λειτουργεί για την ευημερία του λαού και την εθνική κυριαρχία, απαλαγμένη από ξένες επιβολές και υπαγορεύσεις. Τότε θα έχει και νόημα ο όρος της οριστικής «καθέδρας» . Το «Τάμα» θα έχει ολοκληρωθεί όταν η παραγωγική και αναπτυξιακή διαδικασία φθάσουν σε σημείο ώστε να εξασφαλίζουν την οικονομική αυτάρκεια της Ελλάδας.
Η εξασφάλιση αυτών των προϋποθέσεων είναι το ίδιο το «Τάμα του Έθνους». Γι αυτές τις προϋποθέσεις ξεσηκώθηκαν οι Έλληνες το 1821 και αποτίναξαν τον οθωμανικό ζυγό, με τιτάνιους αγώνες, ατέλειωτες θυσίες και ποταμούς αίματος. Για αυτές τις προϋποθέσεις δόθηκαν όλοι οι εθνικοί αγώνες που ακολούθησαν.
Η ευθύνη αυτών των προϋποθέσεων που παραμένουν σε σημαντικό βαθμό ανεκπλήρωτες, ανήκει στους σημερινούς Έλληνες . Οι νέες γενιές των Ελλήνων, οι απόγονοι των αγωνιστών του ΄21 φέρουν τη ευθύνη εκπλήρωσης του «Τάματος του Έθνους», του πραγματικού «Τάματος».
