Ένας καταπράσινος πίνακας σαν από ταινία ξεπροβάλλει μπρος τα μάτια μας. Στην καρδιά αυτού του σκηνικού η σκηνοθέτης φύση φιλοτέχνησε για αιώνες τώρα ένα απίθανο ζωγραφικό πίνακα με εικόνες και αισθήσεις. Μάρτυρες αυτής της πανέμορφης σκηνής
συνεχίζουμε μαγεμένοι να οδοιπορούμε μέσα στο καλοκαιρινό τοπίο. Η φύση είναι εδώ άκου τον ψίθυρο της….! Ξεκινήσαμε χωρίς βιασύνη από την Ελιά Τετάρτη πρωί στις 7 για ορειβασία κοντά στη γειτονιά μας στην περιοχή του Ξηρολίβαδου.
4 φίλοι ορειβάτες, οι τρεις από την Ιταλία. Ο Μάρκο με τα παιδιά του τον Ματέο και τον Αλέξανδρο.
Ανεβαίνουμε τον φιδωτό δρόμο, δρόμος πνιγμένος στην κυριολεξία από καταπράσινες οξιές.
Μετά από μια διαδρομή 30 λεπτών φθάσαμε στο Ξηρολίβαδο.
Φορτισμένη η πλαγιά του χωριού από την ιστορία μας υποδέχεται στο πρωινό με πυκνή βλάστηση τριγύρω.
Τα τελευταία χρόνια έχουν χτιστεί και μερικά πέτρινα σπίτια σημάδι ευημερίας. Παλιά έχτιζαν τις πέτρες γιατί μόνο πέτρες είχαν, τις έκοβαν, τις μετέφεραν με μουλάρια, σιγά – σιγά τις πελεκούσαν και όταν είχε καλό καιρό την άνοιξη και τα καλοκαίρια συνέχιζαν το κτίσιμο…………
Σε γνωστό έγγραφο του τουρκικού ιεροδικείου της Βέροιας το Ξηρολίβαδο μνημονεύεται πολλές φορές από το 1640.
Οι Τούρκοι περιστασιακά το αποκαλούσαν Ουζούντζιοβα ή και Άνω Ουζουντζά.
Ο περίφημος Γάλλος περιηγητής Μπουκαμβίλ που πέρασε από το τότε κατεστραμμένο χωριό το 1806 αναφέρεται για το όρος Ξηρολίβαδο και για το χωριό που ήταν κτισμένο σε μια κοιλάδα 4 λευγών κατοικημένο από Τούρκους κονιάρηδες. Το χωριό με το ίδιο όνομα αναφέρεται και σε δημοτικά τραγούδια, όπως σε ένα που εξιστορεί εκστρατεία του περίφημου Νικοτσάρα.
Οι κάτοικοι συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821.
Σπουδαίος αγωνιστής ήταν ο Απόστολος ( Λιόλιος) Ξηρολιβαδιώτης γαμπρός του Μάρκου Μπότσαρη καθώς παντρεύτηκε την αδελφή του Δέσπω.
Μετά την καταστροφή της Νάουσας το 1822. Τα στρατεύματα του Εμπού Λουμπούτ, επιδόθηκαν σε συστηματική καταστροφή των χωριών του Βέρμιου μεταξύ των οποίων και το Ξηρολίβαδο. Όσοι γλίτωσαν από τον άγριο θάνατο σύρθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής.
Έτσι όταν οι πρόγονοι των σημερινών βλαχόφωνων κατοίκων εγκαταστάθηκαν στο Ξηρολίβαδο, ο παλιότερος οικισμός ήταν έρημος και ερειπωμένος.
Το όνομα Ξηρολίβαδο διατήρησαν και οι κτηνοτρόφοι μετά την εγκατάσταση τους στο Βέρμιο, προερχόμενοι από τα βλαχοχώρια της Πίνδου.
Με το που αφήσαμε τα αυτοκίνητα το τοπίο καταπράσινο και χωρίς να το καταλάβουμε γρήγορα βρεθήκαμε μέσα σε πυκνό δάσος.
Το μονοπάτι ανεβαίνει ομαλά μέσα από δάσος πεύκων, πεσμένα φύλλα και απόλυτη ησυχία, τώρα ένα αεράκι μας τραγουδά αθόρυβα για τον Ιούλιο με τις τρομερές του ζέστες.
Η εικόνα που απλώνεται γύρω μας διαφέρει ελάχιστα από τους πρώτους οδοιπόρους βλάχους που ήρθαν από τα Γρεβενά το 1840.
Σταματώ, αφουγκράζομαι την ησυχία του δάσους.
Μόλις που ακούγεται ο αέρας, σβήνω την αναπνοή μου, χαλαρώνω το σώμα και τις αισθήσεις μου και αφήνομαι. έστω για λίγα λεπτά.
Η ώρα περνά γρήγορα στην αγκαλιά της γοητευτικής φύσης, ο ήλιος που μας ακολουθεί μας ζεσταίνει τυραννικά.
Χρώματα φωτεινά σκιές που αλλάζουν κάθε στιγμή, δεν μας αφήνουν περιθώρια να αναλογισθούμε τις δύσκολες ημέρες που περνάμε στην πόλη με την κλιματική αλλαγή και την ανυπόφορη ζέστη.
Και εμείς χωρίς αντίσταση υποφέρουμε…………
Τώρα μονοπάτι ανηφορικό μόνοι εμείς και η ησυχία του δάσους, βελανιδιές και οξιές.
Οδοιπορούμε για περισσότερο από 40 λεπτά της ώρας, φτάσαμε σε ξέφωτο γυμνό από δένδρα, μόνο χαμηλή βλάστηση και θάμνοι.
Με την συνοδεία κάποιων πουλιών συνεχίζουμε.
Ο ήλιος που απλώνεται παντού και σκεπάζει με την φωτεινότητα τα πάντα τριγύρω μας δημιουργεί ένα αίσθημα αισιοδοξίας.
Πήραμε την βουνοπλαγιά χωρίς καθόλου ορειβατικά σημάδια, δεκάδες κοχύλια –σαλιγκάρια του βουνού στην πρωινή δροσιά μαζί με κίτρινα αγριολούλουδα και άσπρο τσάϊ μας καλωσορίζουν.
Ορειβατούμε στην απότομη βουνοπλαγιά λίγο πριν την κορυφή βαθιές ανάσες βήματα αργά, σταθερά πλησιάζουμε προς την κορυφή.
Φθάσαμε στην κορυφή, θέα απεριόριστη.. Θαυμάζουμε την ομορφιά των γύρω βουνοκορφών.
Ένα αεράκι δροσιστικό μας οδηγεί απαλά στο μονοπάτι της επιστροφής, η επιστροφή γίνεται από την άλλη πλευρά της βουνοκορφής.
Μέσα από πυκνό δάσος οξιάς συνεχίζουμε την κατάβαση.
Ο γυρισμός τώρα γίνεται από τον δασικό δρόμο.
Δεκάδες πουλιά συνεχίζουν αδιάκοπα την μελωδία τους.
Τα αγριολούλουδα μας χαρίζουν συναισθήματα χαράς και μας υπενθυμίζουν ότι το καλοκαίρι είναι εδώ.
Μαγευτική η σημερινή μας περιπλάνηση σαν μηχανή που σε οδηγεί πίσω στο χρόνο, στην εποχή που το Ξηρορολίβαδο ήταν σταυροδρόμι καραβανιών .
Η φύση είναι εδώ αφιερώστε της λίγο χρόνο για να ακούσετε τον ψίθυρο της όλες τις ώρες της ημέρας.
Επιστροφή στην ζεστή τσιμεντένια πόλη.
Γράφει ο Νίκος Τσιαμούρας
