Γράφει ο
Παναγιώτης Παπαδόπουλος
Φιλόλογος
Επικράτησε στους Έλληνες η αντίληψη, ότι η έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ξεκίνησε την 25 Μαρτίου του 1821 από την Πελοπόννησο. Έγινε μάλιστα παραδεκτό από την παράδοση ότι ο Επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός όρκισε τους πολέμαρχους της Πελοποννήσου στη Ι. Μονή της Αγίας Λαύρας. Την ημέρα εκείνη, πάντα κατά την παράδοση, στο εκκλησάκι της Μονής ύψωσε το Λάβαρο που πήρε το συμβολισμό της εθνικής εθνεγερσίας του ένοπλου αγώνα του 1821. Παραγνωρίζουμε, δυστυχώς, πολλές φορές την ιστορική μνήμη, ότι η Επανάσταση ξεκίνησε πρώτα την 24 Φεβρουαρίου 1821 από το Ιάσιο πρωτεύουσας της Μολδαβίας. Εκεί ο πρίγκιπας Αλέξανδρος Υψηλάντης με τη συνοδεία του, αφού προσευχήθηκε στην εκκλησία των Ταξιαρχών άναψε το δαυλό της λευτεριάς. Ο Μητροπολίτης της πόλης Βενιαμίν ευλόγησε τη σημαία με τον σταυρό και τους πολεμιστές και παρέδωσε το ξίφος στον Υψηλάντη με τα εξής λόγια: «Περίζωσε την ρομφαία σου δυνατέ τη ωραότητί σου και τω κάλλει σου».1
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης 1792-1828) ήταν ένας ευπατρίδης της Ελληνικής της Διασποράς του Πόντου. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1792 και ήταν γιος του Ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας και γόνου εύπορης και ισχυρής Φαναριώτικης οικογένειας του Κωνσταντίνου Υψηλάντη και της Ελισάβετ Βακαρέσκου. Η καταγωγή της οικογένειας είναι από τα Ύψηλα της Τραπεζούντας, η δε ύπαρξή της χρονολογείται από την εποχή που κατέφυγαν οι Κομνηνοί στην Τραπεζούντα. Το 1655 ο Αντίοχος Υψηλάντης εγκαταστάθηκε στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης. Από εκεί ο Αλέξανδρος βρέθηκε στην Πετρούπολη της Ρωσίας γιατί ο πατέρας του Κωνσταντίνος έπεσε στη δυσμένεια του Σουλτάνου. Το 1810 κατατάχτηκε με το βαθμό του ανθυπίλαρχου (ανθυπολοχαγός του Ιππικού) στο σώμα των εφίππων σωματοφυλάκων του Τσάρου Αλέξανδρου Α΄ της Ρωσίας. Διακρίθηκε στους πολέμους κατά του Ναπολέοντα, όπου στη μάχη της Δρέσδης, (27 Αυγούστου 1813 ν.ημ.), έχασε το δεξί του χέρι (21 ετών) . Το 1814-1815 συμμετείχε και αυτός ως μέλος της αυτοκρατορικής ακολουθίας στο Συνέδριο της Βιέννης με το βαθμό του υποστράτηγου.
Η φυσιογνωμία του είχε τον τύπο της ανατολίτικης (Πολίτικης) ανδρικής ομορφιάς με έντονα χαρακτηριστικά μάτια. Ήταν αγαθός, ευγενής, μελαγχολικός, ονειροπόλος, ευσυγκίνητος και ενθουσιώδης. Κληρονόμος των μεγάλων παραδόσεων και προσπαθειών της οικογένειας των Υψηλάντηδων, είχε θέσει ως μεγάλο σκοπό και όνειρο της ζωής του την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους.
Εξ αυτού και ο φλογερός ενθουσιασμός του και η μεγάλη φαντασία του εύκολα μπορούσαν να τον παρασύρουν σε πολύ παράτολμα εγχειρήματα. Μάλιστα, στο Συνέδριο της Βιέννης, εξέφρασε την άποψη ότι το ζήτημα των Ελλήνων είναι υπόθεση του χριστιανισμού και του ανθρωπισμού που θα πρέπει να αναχθεί σε υπόθεση όλων των Βασιλικών Αυλών της Ευρώπης. 2
Μετά την ανάληψη της αρχηγίας της Φιλικής Εταιρείας( Απρίλιος 1820, ο Α. Υψηλάντης άρχισε αμέσως, τη στρατιωτική οργάνωση της Επανάσταση. Από την Οδησσό της Ρωσίας κατευθύνθηκε στο Ισμαήλι της Βεσσαραβίας, στις 20 Οκτωβρίου 1820, όπου συναντήθηκε με πολλούς συνεργάτες του μεταξύ αυτών και με τον φλογερό επαναστάτη Αρχιμανδρίτη Γρηγόριο Δικαίο(Παπαφλέσσα), που θα μετάβαινε στην Πελοπόννησο. Εκεί πάρθηκαν συγκεκριμένες αποφάσεις για την έναρξη του αγώνα. Μεταξύ αυτών αποφασίστηκε :Να σταλούν πράκτορες στην Ελλάδα για να προετοιμάσουν το έδαφος της εξέγερσης. Να γίνει προσπάθεια προσεταιρισμού του Αλή Πασά Ιωαννίνων και του Μίλος Οβρένοβιτς,( ο μεν απεσταλμένος στον Αλή δολοφονήθηκε ο δε Μίλος αυτοκτόνησε). Στα σχέδιά του ο Υψηλάντης. προέβλεπε α) να δημιουργηθούν ταραχές στην Κωνσταντινούπολης και β) να γίνει απόπειρα πυρπολήσεως του τουρκικού στόλου. γ)Η επανάσταση δε να αρχίσει το γρηγορότερο από τη Μάνη όπου θα μετέβαινε και ο ίδιος.3
Η τελευταία πράξη του δράματος για το κίνημα και τον Αλέξανδρο έπεσε στις 7 Ιουνίου το 1821 στο Δραγατσάνι. Εκεί το ανοιξιάτικο χώμα του Ιουνίου δέχτηκε το αίμα των πολεμιστών του Υψηλάντη και των 300 φοιτητών από τα πανεπιστήμια της Ευρώπης που αποτελούσαν τον Ιερό Λόχο. Εκεί τελείωσε της τραγωδίας το πρώτο μέρος και τώρα θα ακολουθήσει το δεύτερο της αιχμαλωσίας Η προδοσία του Σάββα και με την αχαριστία ο τσάρος της Ρωσίας, Αλέξανδρου του οποίου υπήρξε ανώτατος αξιωματικός, έδωσαν τη δυνατότητα στο Σουλτάνο να εισβάλει στην περιοχή της αποστρατικοποιημένης ζώνης και να καταπνίξει την εξέγερση πριν καλά-καλά ξεκινήσει. Μετά τη μάχη ο Υψηλάντης σύμφωνα με την αρχική του απόφαση, κατέφυγε με τους συνεργάτες του στο Άραντ, πόλη που βρίσκεται στα Αυστριακά σύνορα. Ήλπιζε ότι ο Μέτερνιχ εχθρός της Ελλάδος θα επέτρεπε τη διέλευση του για το Αμβούργο της Γερμανίας και από εκεί στην Αμερική με τελικό σκοπό την Πελοπόννησο. Δυστυχώς το όνειρο αυτό έμεινε απραγματοποίητο. Η μεγάλη απογοήτευση του ήλθε όταν έμαθε ότι ο τσάρος τον αποκήρυξε και με εντολή του Πρέσβη της Ρωσίας (Στρογγάνωφ) στην Κωνσταντινούπολη τού επιβλήθηκε η υποχρέωση να περάσει στην Αυστρία με πλαστό διαβατήριο ως Δημήτριος Παλαιογενείδης όπως και τα αδέλφια του. Από εκεί οδηγήθηκε στις φυλακές και έζησε 7 χρόνια υπό απάνθρωπες συνθήκες μέχρι την 31η Ιανουαρίου 1828. Δύο φορές έγινε προσπάθεια της απόδρασής του αλλά την αρνήθηκε. Πρόλαβε πριν πεθάνει στη Βιέννη να μάθει από την εφημερίδα, ότι ο Ιωάννης Καπο δίστριας κατέβαινε στην Ελλάδα, ως ο Πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος. Τότε ηρέμισε και άφησε την ψυχή του να πετάξει. 4.
Μετά το θάνατό του η καρδιά του αποσπάστηκε από το σώμα του και παρέμενε στο ναό του Αγίου Γεωργίου. Αργότερα(3 Απριλίου 1843) ο αδερφός του Γεώργιος την μετέφερε στον Μητροπολιτικό Ναό στην Αθήνα. Στις 27 Νοεμβρίου του 1859 η χήρα του αδελφού του μετέφερε τις δύο καρδιές του Γεωργίου και του Αλέξανδρου και τις τοποθέτησε στο παρεκκλήσιο του «Αμαλίειου Ορφανοτροφείου θηλέων»στην Αθήνα όπου και παραμένουν μέχρι σήμερα. 1.Γεώργιος Σούρλας «Στα βήματα του Ιερού λόχου»σελ.101. εκδ. στρατηγικές. 2 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ :WIKIPEDIA ASIAN MONTH –Lofo swa 3.Σαράντος Καργάκος «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821» Τ. Α’ σελ. 118 εκδ. Realnews 4.Πολυχρόνης Ενεπεκίδης «Αλέξανδρος Υψηλάντης- η αιχμαλωσία του στην Αυστρία» σελ.14-15. εκδ. Παπαζήση 1969.
Συνεχίζεται: λόγοι αποτυχίας-αφορισμός
του Υψηλάντη.
