Όταν ο Ζιλ Ριμέ, ο Γάλλος πρώτος πρόεδρος της FIFA, της Διεθνούς Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας,
οραματίστηκε τη διοργάνωση του παγκοσμίου κυπέλου είχε μαζί και την ιδέα, αντί
για μετάλλιο, η νικήτρια χώρα να παίρνει συμβολικά κι ένα κύπελλο σε ανάμνηση
της παγκόσμιας νίκης της.
Το αρχικό κύπελλο
της διοργάνωσης του παγκοσμίου κυπέλλου ήταν από χρυσό, είχε ύψος 35 εκατοστά, ζύγιζε 3.8 κιλά και
απεικόνιζε ανάγλυφη επάνω του, τη Νίκη της Σαμοθράκης. Γι’ αυτό και η επίσημη
ονομασία του, ήταν «Victory»
δηλαδή «νίκη» όμως από την πρώτη στιγμή έμεινε γνωστό απλώς ως «παγκόσμιο
κύπελλο».
Το 1946 και μετά τον θάνατο του Ζιλ Ριμέ, το κύπελλο που
δίνονταν στην ομάδα που κατακτούσε το παγκόσμιο κύπελλο μετονομάστηκα προς τιμή
του εμπνευστή του, σε «Τρόπαιο Ζιλ Ριμέ» («Jules Rimet Trophy»). Εκείνο το
πρώτο κύπελλο είχε κατασκευαστεί από τον Γάλλο γλύπτη Abel Lafleur και το 1930
το «σήκωσε» για πρώτη φορά, η εθνική ομάδα της Ουρουγουάης. Είχε συμφωνηθεί ότι
η κάθε χώρα που θα το κατακτούσε, θα το κρατούσε για 4 χρόνια μέχρι να το
παραδώσει στη χώρα της επόμενης διοργάνωσης
Ακολούθησε η κατάκτηση του κυπέλλου από την Ιταλία στις δύο επόμενες διοργανώσεις, το 1934 και το 1938 οπότε όταν κηρύχτηκε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος το κύπελλο βρίσκονταν φυλαγμένο σε μια τραπεζική θυρίδα της Ρώμης. Με το ξεκίνημα του πολέμου, ο τότε Ιταλός αντιπρόεδρος της FIFA Ottorino Barassi φοβούμενος ότι οι Ναζί θα το «άρπαζαν» όπως συνήθιζαν να κάνουν με πολλά μνημεία και τρόπαια, πήρε το κύπελλο από την τράπεζα της Ρώμης και το έκρυψε μέσα σε ένα κουτί παπουτσιών που το άφηνε κάτω από το κρεβάτι του. Έτσι το κύπελλο σώθηκε και επανήλθε στην ιδιοκτησία της FIFA και το «ξανασήκωσε» η Ουρουγουάη, στην πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου που πραγματοποιήθηκε το 1950 στη Βραζιλία.
ΟΙ
ΒΡΑΖΙΛΙΑΝΟΙ ΚΑΘΙΕΡΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣΜΟ
Εδώ υπάρχει μια λεπτομέρεια. Μέχρι τότε, η εθνική ομάδα που
νικούσε στον τελικό, πανηγύριζε και μετά έπαιρνε το κύπελλο σε μια σεμνή τελετή
χωρίς κάτι το ιδιαίτερο. Όμως στο
παγκόσμιο κύπελλο που έγινε στη Σουηδία, το 1958 όλα άλλαξαν. Το κύπελλο
κέρδισε η εθνική Βραζιλίας και δεκάδες δημοσιογράφοι συγκεντρώθηκαν για να
φωτογραφήσουν την απονομή. Όταν όμως
μέσα στο πανδαιμόνιο χάθηκε η θέα του αρχηγού της Βραζιλίας που είχε πάει για
να παραλάβει το κύπελλο, τότε κάποιος φωτογράφος του φώναξε για να τον δει
καλύτερα. Και τότε, ο Χιλντεράλντο
Μπελίνι σήκωσε το κύπελλο ψηλά και το έδειξε παντού με τρόπο πανηγυρικό.
Από τότε είναι, που η κίνηση αυτή καθιερώθηκε και από τις
υπόλοιπες νικήτριες ομάδες των τελικών, να σηκώνουν ψηλά το κύπελλο στη
διάρκεια της απονομής, αμέσως μετά την παραλαβή του.
Η
ΚΛΟΠΗ ΤΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟΥ ΣΕ ΑΓΓΛΙΑ ΚΑΙ ΒΡΑΖΙΛΙΑ
Στις 20 Μαρτίου 1966, τέσσερις μήνες πριν τη διεξαγωγή του
Μουντιάλ της Αγγλίας το 1966, το τρόπαιο κλάπηκε κατά τη διάρκεια μιας
εκδήλωσης στο Λονδίνο. Τελικά, βρέθηκε μια εβδομάδα αργότερα
Η Βραζιλία έγινε το 1970 η πρώτη χώρα στην ιστορία του
παγκοσμίου κυπέλλου που κατέκτησε το τρόπαιο για τρίτη φορά κάτι που της έδωσε
το δικαίωμα να το κρατήσει μόνιμα στην κατοχή της. Όμως το Δεκέμβριο του 1983, στο Ριο, άγνωστοι
έκλεψαν και πάλι το κύπελλο, το «τρόπαιο του Ζιλ Ριμέ» μόνο που αυτή τη φορά
δεν βρέθηκε ποτέ και φήμες το θέλουν να καταστράφηκε σε χυτήριο για να γίνει
χρυσός.
ΤΟ ΝΕΟ
ΚΥΠΕΛΛΟ
Έχοντας η Βραζιλία το δικαίωμα να κρατήσει το κύπελλο για
λογαριασμό της, από το 1970 και μετά, η FIFA οδηγήθηκε αναγκαστικά στην απόφαση να
κατασκευάσει ένα νέο τρόπαιο για το Μουντιάλ του 1974. Ένας Ιταλός γλύπτης, ο Silvio
Gazzaniga ήταν ο νικητής διεθνούς διαγωνισμού ανάμεσα σε 53 καλλιτέχνες και
δική του δημιουργία είναι το τρόπαιο που όλοι σήμερα γνωρίζουμε. Ένα κύπελλο,
ύψους 36.5 εκατοστών, φτιαγμένο από ατόφιο χρυσό 18 καρατίων. Στο νέο κύπελλο
δεν υπάρχει πλέον χαραγμένη η Νίκη της Σαμοθράκης αλλά δυο ανθρώπινες φιγούρες να
κρατούν τη γη. Είναι δε «κούφιο» από μέσα, διότι αλλιώς, με τόσο χρυσάφι,
δύσκολα θα μπορούσε να σηκωθεί στην απονομή κι ακόμη πιο δύσκολα θα μπορούσαν
να τρέχουν οι ποδοσφαιριστές μαζί του, στον γύρο του θριάμβου.
Οι κανονισμοί της FIFA πλέον ορίζουν πως καμία χώρα δε
μπορεί να το κρατήσει για πάντα στην κατοχή της, ανεξάρτητα με το πόσες φορές
θα το κατακτήσει. Οι νικητές των παγκοσμίων κυπέλλων λαμβάνουν απλώς ένα
αντίγραφο του Κυπέλλου και το αυθεντικό παραμένει στην κατοχή της FIFA.
