Του Χαρίτωνα Τομπουλίδη
Η νεοελληνική λογοτεχνία απέκτησε από εφέτος και μια ποιητική συλλογή αφιερωμένη στον α του Κενταύρου. Είναι η συλλογή πενήντα ποιημάτων με τίτλο «Στον Άλφα του Κενταύρου», της Κυριακής Χατζηιωαννίδου, των εκδόσεων Γαβριηλίδη, που είχα την ευχάριστη έκπληξη να παρουσιάσω μαζί με την ίδια, τη φιλόλογο Δόξα Χουλιαρά και τον ποιητή Ηλία Τσέχο, στην Εστία Μουσών της Νάουσας, στην πρώτη δημόσια παρουσία της στην Ελλάδα, στις 24 Απριλίου.
Η Κική εργάζεται σήμερα ως γυναικολόγος-μαιευτήρας στη Γενεύη, αλλά ήταν μαθήτριά μου και ποίημά της απήγγειλα στην τελετή απονομής βραβείων στο Δημαρχείο του Βόλου τον Οκτώβρη του 2001 και δημοσιεύτηκε και στον ΟΥΡΑΝΟ. Ήταν το βραβευμένο της ποίημα «Μια δωδεκάδα όνειρα», που έγραψε όταν ήταν 17 χρονών και που περιείχε και τους στοίχους: «…θα πλέξω στα μαλλιά σου/τις χρυσές κορδέλες της νιότης/και θα ακουμπήσω στο μαξιλάρι σου/το πιο μεγάλο «Ω»/από τον άλφα του Κενταύρου…».
Ήταν η πρώτη της αναφορά στον α του Κενταύρου. Έπρεπε να περάσουν 16 χρόνια για να αφιερώσει μια ολόκληρη συλλογή ποιημάτων στο τρίτο πιο λαμπρό αστέρι του ουράνιου θόλου. Γιατί όμως; Μήπως είναι ένας φόρος τιμής στην ομάδα αστρονόμων της πόλης στην οποία εργάζεται, που ανακάλυψε πρώτη έναν άλλο εξωηλιακό πλανήτη και πέρσι τον πρώτο πλανήτη του α Κενταύρου; Η ίδια το διέψευσε, και σε ερώτησή μου στην παρουσίαση του βιβλίου της, ανέλυσε τους τρεις λόγους που αφιέρωσε τη συλλογή της στον α του Κενταύρου.
Οι νεοέλληνες ποιητές δεν έχουν κανένα λόγο να αναφέρουν τον α του Κενταύρου γιατί, ανήκει μεν στον 9ο πιο μεγάλο από τους 88 αστερισμούς του ουράνιου θόλου, αλλά ο αστερισμός αυτός ανήκει στους αστερισμούς του νοτίου ημισφαιρίου και δεν φαίνεται παρά από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και νότια. Έτσι, στην νεοελληνική ποίηση, από τις έρευνες που έκανα, δεν βρήκα παρά δύο ποιητές που τον αναφέρουν. Ο πρώτος είναι ο Νίκος Καββαδίας στον «Σταυρό του Νότου» από το «Πούσι», το 1947, δικαιολογημένα γιατί ταξίδευε σε όλες τις θάλασσες του βορά και του νότου (Το Άλφα τού Κενταύρου μία νυχτιά/με το παλλινώριο πήρα κάτου./Μου ῾πες με φωνή ετοιμοθανάτου:/«Να φοβάσαι τ᾿ άστρα τού Νοτιά») και ο άλλος ο Οδυσσέας Ελύτης στην Μαρία Νεφέλη του, το 1978, ίσως κι αυτός δικαιολογημένα, σαν τόπο διαφυγής από τη μιζέρια της Υδρογείου μας που δυστυχώς κι αυτή γυρίζει με δικά μας έξοδα (Ε σεις Κύριοι της Τεχνοκρατίας/λίγο πιο δεξιά παρακαλώ:/κρατήστε μου μια θέση στο Α του Κενταύρου/και πάλι βλέπουμε…)
Ο α Κενταύρου είναι ο πιο κοντινός μετά τον ήλιο αστέρας σ’ εμάς, 4,3 έτη φωτός μακριά, η πρώτη μας στάση στα μελλοντικά μας διαστρικά ταξίδια. Έτσι, καλό είναι να τον υμνήσουμε λίγο σαν έναν μελλοντικό μας ίσως σωτήρα.
Στην παρουσίαση συμμετείχαν επίσης η φιλόλογος Δόξα Χουλιαρά και ο Ηλίας Τσέχος.
