Του Ιερέως Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Ο άνθρωπος, φίλοι αναγνώστες, είναι προικισμένος με κάτι που αποτελεί την τελειότερη έκφραση της εικόνας του Δημιουργού του, την ελευθερία. Η αναζήτησή της είναι σύμφυτη με την ανθρώπινη ύπαρξη. Μέσα στον χώρο της κινείται τόσο βιολογικά όσο και πνευματικά ο άνθρωπος, ξεπερνώντας με τη δύναμή του την εφαρμογή του νόμου που διέπει όλη την πλάση. Η δυνατότητα αυτή προσδιορίζει και τα πλαίσια, μέσα στα οποία κινείται δεοντολογικά ο άνθρωπος, καθώς επιλέγει κάθε φορά τον τρόπο της διαγωγής του, είτε της ατομικής είτε της κοινωνικής.
Η ευχέρεια που έχει να ακολουθεί δρόμους διαφορετικής κατεύθυνσης, είναι και η αιτία της ευθύνης του. Γιατί αν ο άνθρωπος δεν ήταν ελεύθερος να ακολουθήσει το καλό ή το κακό, δεν θα ήταν και υπεύθυνος για την επιλογή του. Έτσι, πολλές φορές, ο άνθρωπος, γιατί το θέλει, αφήνει τον οδοστρωτήρα του κακού και της μάζας να συντρίψει την αυτοτέλεια και ατομικότητά του, μπαίνοντας ο ίδιος στον χώρο της σκιάς και του βαθύ σκότους, ενώ άλλες φορές αφήνει τον κόσμο της πνευματικής ελευθερίας να καταστρέφει μακροχρόνια τυραννικά δεσμά. Στην περίπτωση αυτή, την ύπαρξή του αγκαλιάζει ένα φως γεμάτο ελπίδα που δυναμώνει το αγωνιστικό νεύρο της ψυχής για άλλες κατακτήσεις.
Κάθε κατάσταση από αυτές τις δύο έχει τα γνωρίσματά της, που εκδηλώνονται σε εξωτερική συμπεριφορά. Οι άνθρωποι που ζουν στο σκοτάδι της ζωής μακράν του Θεού έχουν τη σκληρότητα και αγριότητα τα υπερανθρώπου Νίτσε, (Γερμανός φιλόσοφος), που εκνοφόρησε τα εγκλήματα του ναζισμού και του χιτλερισμού στον 20ο αιώνα. Έχουν ακόμα τη βασανιστική εκείνη μέριμνα, που με τόση παραστατικότητα περιέγραψε ο μεγαλύτερος φιλόσοφος της, μόλις περασμένης εποχής, Χάιντεκερ, (Γερμανός φιλόσοφος), παρουσιάζοντας τον άνθρωπο στο χείλος της Αβύσσου, μπροστά στο μηδέν, έτοιμο να πεθάνει.
Έχουν ακόμα μερικές οριακές καταστάσεις, σαν και αυτές που περιγράφει ο Γιάσπερ, (Γερμανός φιλόσοφος και ψυχίατρος), όπως π.χ., την ενοχή, τον πόνο, την ανασφάλεια, που δείχνουν ανυπέρβλητα σύνορα για χαοτική ύπαρξη, καθώς και το αίσθημα της ναυτίας και της αηδίας, όπως την περιγράφει ο Σάρτρ, (Γάλλος φιλόσοφος), πριν λίγα χρόνια.
Οι άνθρωποι που αρνήθηκαν το φως του Χριστού, νιώθουν το παράξενο μαρτύριο του Σισύφου, όπως το περιγράφει στο μόνο μου έργο του ο Καμί, (Γάλλος σκιτσογράφος και ευθυμογράφος), και είναι κυριευμένοι από το άγχος, την αμφιβολία και τον τρόμο, για τα οποία μιλάει ο Κύρκεγκωρντ, (Δανός φιλόσοφος και θεολόγος). Η ύπαρξη, που δεν ήρθε σε ζωτική σχέση με τον Χριστό, μένει στην παρασκιά της πλάνης και κυριαρχείται από την απελπισία και τη φθορά από την οποία καλεί ο Μπερδιάεφ τον άνθρωπο για να ελευθερωθεί για να επιτύχει η θέωσή του.
Αντίθετα, ο άνθρωπος του Χριστού είναι όλο φως, γιατί είναι πραγματικά ελεύθερος, έχοντας συντρίψει τα δεσμά της πνευματικής δουλείας. Παράλληλα, αυτό το εσωτερικό χριστιανικό φως του ανθρώπου παρουσιάζεται πολύπλευρο και πολυμελές, καταυγάζει τη ζωή, γίνεται μια ζωτική δύναμη που ωθεί τον άνθρωπο στη σφαίρα της δημιουργίας και συνιστά φραγμό σε παρεκκλίσεις αχαλίνωτων κοινωνισμών και αμορλιστικών ανθρωπισμών.
Η ζωή κοντά στον Θεό είναι φως, γιατί εξασφαλίζει βιωματική επαφή και όχι απλώς νοησιαρχική με το βασίλειο των ανωτέρων ηθικών αξιών, γιατί ακόμα οδηγεί στην ορθή αξιολόγηση του σκοπού της ζωής.
Το άπλετο το φως του Θεού, καθώς ξεχύνεται στην κάθε γωνιά της ύπαρξής μας, διαχέει την γλυκύτητά του με τον αντικατοπτρισμό του ψυχικού κλίματος, της αισιοδοξίας, της ελπίδας και της νίκης. Και δεν μπορεί παρά να είναι και να θεωρείται φωτισμένος εκείνος που, έχοντας λύσει τα υπαρξιακά του προβλήματα κάτω από το πρίσμα των φωτεινών αυτίνων της Θείας Αποκαλύψεως, βαδίζει για την πραγματοποίηση των εγκοσμίων και υπερ-εγκοσμίων στόχων του, με συνέπεια και ορθοφροσύνη.
