Ένας λησμονημένος αγιορείτης.(Περίληψη του άρθρου του Ανδρέα Ξυγγόπουλου στο Μακεδονικό ημερολόγιο του 1963).Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Ένας λησμονημένος αγιορείτης.(Περίληψη του άρθρου του Ανδρέα Ξυγγόπουλου στο Μακεδονικό ημερολόγιο του 1963).Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Ο καθηγητής Ξυγγόπουλος στο άρθρο του για το Μ. Η. 1963 αλλά και για τον εορτασμό της επετείου των χιλίων ετών από την ίδρυση της Μονής της Μεγίστης Λαύρας, αναφερόμενος στις πνευματικές φυσιογνωμίες όλων των αιώνων που έδρασαν στον Άθω, προβάλλει έναν άγνωστο ιερομόναχο, τον Διονύσιο εκ Φουρνά, τον ζωγράφο και συγγραφέα της περίφημης "Ερμηνείας των ζωγράφων".  

Ο Διονύσιος γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό των Αγγράφων, το Φουρνά, γύρω στα 1660. Στα 16 του πήγε στο Όρος και έγινε μοναχός. Ξεκίνησε μαθήματα αγιογραφίας περισσότερο σχεδιάζοντας και αντιγράφοντας "τινα αρχαίτυπα του περιφήμου Μανουήλ Πανσελήνου". Δόκιμος ζωγράφος, πλέον, στα χρόνια 1729 - 1733, γράφει την "Ερμηνεία" και ταυτόχρονα συνεχίζει να αγιογραφεί. Αυτής της περιόδου είναι οι αγιογραφίες του στο παρεκκλήσι του κελιού του. Στα 1734 φεύγει για την πατρίδα του, όπου χτίζει το μοναστήρι της Ζωοδόχου πηγής. Εκεί πεθαίνει το 1746.

Το βιβλίο του έγινε γνωστό στη γαλλική του μετάφραση από το 1845. Ακολούθησαν ελληνικές εκδόσεις (1853, 1885, 1909). Έκανε εξαιρετική εντύπωση. Σε ένα σημείο της "Ερμηνείας" γράφει: "Μιμούμενος κατά το δυνατό μοι τον εκ Θεσσαλονίκης δίκην σελήνης λάμψαντα, τον κυρ Μανουήλ Πανσέληνον". Πραγματικά ο Διονύσιος αντιγράφει τις μεγαλοπρεπείς μορφές που είχε ζωγραφίσει στις αρχές του 14ου αιώνα στο πρωτάτο των Καρυών ο Μανουήλ Πανσέληνος.

Ο Ξυγγόπουλος, ερμηνεύοντας τη στροφή του Διονυσίου προς τον Μανουήλ Πανσέληνο, αναφέρεται στην τάση που επικρατεί τον 17ο και 18ο αιώνα, κατά την οποία επιθυμία των αγιογράφων ήταν να ξεφύγουν από την αυστηρή κρητική ζωγραφική, που πλέον είχε καταντήσει πραγματική ρουτίνα. "Επιθυμούσαν οι ζωγράφοι του 17ου και 18ου αιώνα να βάλουν στα έργα τους τη φυσικότητα, να αντιγράφουν δηλαδή με τρόπο ρεαλιστικό τις ανθρώπινες μορφές και το τοπίο που η κρητική τεχνοτροπία είχε αυστηρά σχηματοποιήσει. 

Ο καθηγητής Ξυγγόπουλος μας βοηθάει να εκτιμήσουμε ακόμη περισσότερο την προσπάθεια του Διονυσίου, αναφερόμενος στον Παναγιώτη Δοξαρά, σύγχρονο του Διονυσίου, που είχε σπουδάσει τη ζωγραφική στην Ιταλία και που η τέχνη του ήταν ολότελα πια ιταλική. Ο Δοξαράς έγραψε και αυτός ένα μικρό βιβλίο με τίτλο: "Περί ζωγραφίας", στο οποίο πλέκει το εγκώμιο των μεγάλων ζωγράφων της Βενετίας και συμβουλεύει τους νέους ζωγράφους να αντιγράφουν τα έργα των Ευρωπαίων. 

Κλείνοντας το άρθρο του ο καλός μας καθηγητής γράφει ότι η απήχηση του Διονυσίου ήταν μικρή και επηρέασε μόλις μερικούς Αγιορείτες μοναχούς. Η κατάπτωση της βυζαντινής τέχνης συνεχίστηκε ραγδαία, η Ορθόδοξη Αγιογραφική παράδοση είχε παύσει να υπάρχει ακόμη και στο Άγιο Όρος και σε όλη την Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα πριν την επανάσταση του 1821, ενώ στα Επτάνησα η αγιογραφία είχε γίνει ολότελα ιταλική. 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πρόσκληση της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδος σε εκδήλωση στην Βέροια

Πρόσκληση της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδος σε...

Η ομάδα γυναικών Βέροιας, μέλος της Ομοσπονδίας...

Το Σάββατο 30 Μαρτίου στην Βιβλιοθήκη Βέροιας η παρουσίαση του βιβλίου «Ο πόλεμος των κάστρων!» της Εύας Ιεροπούλου

Το Σάββατο 30 Μαρτίου στην Βιβλιοθήκη Βέροιας η...

Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας και οι εκδόσεις ...

Το Λύκειο των Ελληνίδων Βέροιας στην εκδήλωση της Ιεράς Μητροπόλεως για την 25η Μαρτίου

Το Λύκειο των Ελληνίδων Βέροιας στην εκδήλωση της...

Το Λύκειο των Ελληνίδων Βέροιας συμμετείχε το Σάββατο...

ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ: Ενημερωτική εκδήλωση του 2ου Γυμνασίου Βέροιας «ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ»

ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ: Ενημερωτική εκδήλωση του 2ου...

Η Εθελοντική Δωρεά Μυελού των Οστών χαρίζει νέα ελπίδα...

7ο Δημοτικό Σχολείο Αλεξάνδρειας - Εκδήλωση αφιερωμένη στην 25η Μαρτίου 1821

7ο Δημοτικό Σχολείο Αλεξάνδρειας - Εκδήλωση αφιερωμένη...

Το Σάββατο 16-3-2024 στις 18.30 πραγματοποιήθηκε στην ...

ΚΕΠΑ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ ΙΙ ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ - Διακρίσεις στο BCC FESTIVAL

ΚΕΠΑ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ ΙΙ ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ - Διακρίσεις στο BCC...

Στο  Balkan Classic Contemporary Festival στο Μέγαρο Μουσικής...

Με 2 παραστάσεις την Κυριακή 31 Μαρτίου:  Το έργο

Με 2 παραστάσεις την Κυριακή 31 Μαρτίου: Το έργο "Μας...

Θεατρική Παράσταση με το έργο "Μας χωρίζει μια...

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ ΤΗΣ ΚΕΠΑ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 2023- 2024     Έναρξη μαθητικών εκδηλώσεων με συναυλία μαθητών τμήματος πιάνου

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ ΤΗΣ ΚΕΠΑ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ...

Οι μαθητικές εκδηλώσεις της ΚΕΠΑ Δήμου Βέροιας,...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

BEΡΟΙΑ | ΓΙΟΡΤΕΣ ΠΟΛΗΣ | Άλσος ‘23Από Παρασκευή 30/6 έως Τετάρτη 4/9Η Κ.Ε.Π.Α. Δήμου Βέροιας παρουσιάζει το θερινό πρόγραμμα εκδηλώσεων στο ανοιχτό θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» στο Άλσος Παπάγου. Θέατρο, συναυλίες,...

Συνεχίζονται οι προβολές κινηματογραφικών ταινιών Α’ προβολής στο Θερινό Δημοτικό Θέατρο Νάουσας "Μελίνα Μερκούρη" για την θερινή περίοδο 2022, με την ταινία  "Φανταστικά Ζώα: Τα Μυστικά του...

Την Τρίτη 21 Ιουνίου στις 21:30«ΚΑΙ ΜΕΙΝΑΜΕ ΑΝΘΡΩΠΟΙ»Οι συναυλίες της ‘Αλκηστις Πρωτοψάλτη είναι πάντα  ένα σπουδαίο μουσικό γεγονός που κανείς δεν θέλει να χάσει!Έτσι και φέτος, «μοναδική» καλλιτέχνης  με...

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας (28/2) στην μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων του ξενοδοχείου ΑΙΓΕΣ στη Βέροια, η παρουσίαση του νομικού βιβλίου του δικηγόρου Μιχάλη Χασιώτη με τίτλο «Η Αρχή...