Γράφει η Ευδοξία Δαβόρα
Μουσικοπαιδαγωγός - μουσικοθεραπεύτρια
Aπό την εγκυμοσύνη, τα βρέφη και τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα επικοινωνίας, μέχρι τους ασθενείς με παρηγορητική φροντίδα, αλλά και σε αυτούς που έχουν γνωρίσει το θάνατο, η μουσική έχει μια μοναδικά ισχυρή ικανότητα να μας επηρεάσει ως ολοκληρωμένες οντότητες.
Ο Πλάτων υποστήριζε πως η μουσική είναι «βοηθός στην εσωτερική επανάσταση της ψυχής, όταν η ψυχή έχει χάσει την αρμονία της, βοηθώντας την να την επαναφέρει στην τάξη και να συμφωνήσει με τον εαυτό της». Η επιστήμη, από την άλλη πλευρά, έδωσε πιο συγκεκριμένες απαντήσεις στα νευροεπιστημονικά οφέλη της μουσικής. Σύμφωνα με το Peterson Family Foundation , η μουσική βοηθάει στην απελευθέρωση ντοπαμίνης και ενδορφινών, των λεγόμενων «ευτυχών ορμονών», καθώς και στην κυκλοφορία του αίματός μας, που βελτιώνουν τη διάθεσή μας και μπορούν να μειώσουν τον πόνο. Μπορεί και μειώνει επίσης την παρουσία κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, που μας επιτρέπει να εισέλθουμε σε μια χαλαρή κατάσταση, όπου η αρτηριακή πίεση και οι καρδιακοί παλμοί βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα.
Η μουσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους σε ολόκληρο το φάσμα της ζωής με διάφορα θέματα υγείας και ευεξίας, από τη γέννηση μέχρι το τέλος. Αυτό επεκτείνεται σε όλους τους ασθενείς στην παρηγορητική φροντίδα, όπου οι μουσικοθεραπευτές χρησιμοποιούν τεχνικές που βασίζονται σε τεκμήρια, για να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την τελική διάγνωση ενός επερχόμενου θανάτου, καθώς και για τις κοινωνικές, συναισθηματικές και πνευματικές ανάγκες των ασθενών και του περιβάλλοντός τους.
Ο θάνατος είναι συχνά δύσκολο να συζητηθεί. Τα άτομα που «φεύγουν» συχνά δεν θέλουν να επιβαρύνουν τους άλλους και μπορεί να υποφέρουν από τη σιωπή ή να βρίσκονται σε άρνηση προκειμένου να αποφύγουν τον πόνο των οικογενειών τους, λέει η ερευνητής της Πανεπιστημίου του Τορόντο, Amy Clements-Cortes. Η μουσική, όταν παρέχεται με καθορισμένους στόχους μέσω της μουσικοθεραπείας, μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να εκφράσουν συναισθήματα και τις ανησυχίες τους και χρησιμοποιώντας τα δικά τους λόγια ή αυτά των άλλων, μέσω τραγουδιών, είναι σε θέση να μοιραστούν αυτό που αισθάνονται, παραμένοντας συνδεδεμένοι με την ταυτότητά τους και τους γύρω τους. Σε ένα κείμενό του η Clements-Cortes περιγράφει τα διπλά οφέλη του τραγουδιού και των φωνητικών επεμβάσεων με τον τερματικά άρρωστο. Από κλινικής άποψης, υπάρχουν βελτιώσεις στη χαλάρωση, τον έλεγχο της αναπνοής και την άρθρωση, ενώ από ψυχολογικής πλευράς, προωθεί την αυτογνωσία και την αποδοχή. Η ατμόσφαιρα και η σύνδεση που μπορεί να αναπτύξει η μουσικοθεραπεία σε περιβάλλον φροντίδας δεν ωφελεί μόνο τον ασθενή, αλλά και τους στενούς συγγενείς τους. Τα μέλη της οικογένειας μπορούν να εμπλακούν στο τραγούδι, συμμετέχοντας σε θεραπείες όπου οι ασθενείς μοιράζονται το γράψιμό τους και τις παραστάσεις αρχικών τραγουδιών, ως φόρο τιμής στους αγαπημένους τους.
«Μερικές φορές εμπλέκω την οικογένεια να τραγουδήσει μαζί μου. Έτσι αισθάνονται ότι συνεισφέρουν», λέει η Clements-Cortes. «Δεν επηρεάζει μόνο τον ασθενή και την οικογένεια, προσθέτει επίσης στο περιβάλλον, καθώς έχει θετική επίδραση ακόμη και στο νοσηλευτικό προσωπικό».
Αναλογιστείτε λοιπόν πως κάτι τόσο μικρό και εύκολο όπως το τραγούδι, μπορεί να προσφέρει κάτι τόσο μεγάλο, στην πιο δύσκολη στιγμή της ζωής μας. Στην αντιμετώπιση της μεγαλύτερης πρόκλησης.
