Του Δημήτρη
Π. Τόλιου,
δικηγόρου, Προσκόπου του ‘Έθνους
Μετά τις σπουδαίες προσκοπικές στιγμές, που έζησαν οι 160 περίπου παλαιοί κ ενεργοί πρόσκοποι της Βέροιας το διήμερο της αυγουστιάτικης πανσέληνου στην Καστανιά, ένα ανέλπιστο προσκοπικό dejavu θα συμβεί στην αποκατεστημένη Παλαιά Μητρόπολη των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου την Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2018.
Ο πάντα πρόθυμος και προσηνής Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμονας, αποδεχόμενος με χαρά το αίτημα του τοπικού προσκοπισμού, αποδέχθηκε να προστεί σε Αρχιερατικό Συλλείτουργο της ακολουθίας της Θείας Κυριακάτικης Λειτουργίας την Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2018 στον Παλαιό Μητροπολιτικό Ναό της Βέροιας, δίνοντας με την αρχιερατική παρουσία του τιμητική διάσταση στις εκδηλώσεις του προσκοπικού διημέρου, που διοργανώνουν οι πρόσκοποι της Βέροιας επί τη ευκαιρία των 100 χρόνων του Βεροιώτικου προσκοπισμού (1918-2018).
Διπλή χαρά για την προσκοπική μας γιορτή είναι η ευτυχής σύμπτωση να συλλειτουργήσει με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σμύρνης κ. Βαρθολομαίος (Σαμαράς), βολιώτικης μεν φύτρας, αλλά βεροιώτικου πνευματικού αναστήματος, αφού από την Βέροια ξεκίνησε τον δρόμο για το Φανάρι ως πνευματικό τέκνο του Δεσπότη Βέροιας και αναδείχθηκε σε άριστο φιλόλογο, λογιώτατο , έμπιστο, άμεσο και άξιο συνεργάτη της ΑΘΠ του Οικουμενικού μας Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στις δύσκολες αποστολές από την θέση του Αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ο παλιός Τοπικός ‘Εφορος Προσκόπων και ιστορικός της πόλης Παύλος Πυρινός θα έχει την χαρά και τιμή να μας μιλήσει σχετικά, εκφωνώντας τον πανηγυρικό της γιορτής. Η είσοδος της ιστορικής ελληνικής σημαίας των προσκόπων της Τοπικής Εφορείας Βεροίας στην Παλαιά Μητρόπολη Βέροιας και των νέων παιδιών με τις μαντήλες στην Παλαιά Μητρόπολη αποτελεί για τους γνωρίζοντες την νεώτερη ιστορία της πόλης, τους βεροιολάτρες, ανεπανάληπτο ιστορικό dejavu. Τα μεταπολεμικά χρόνια, μέσα στον παλαιό ναό και στα πλαϊνά παραπήγματα του ναού, εκτός από τα συσσίτια και τα κατηχητικά σχολεία, υπήρξε έντονη η δραστηριότητα της προσκοπικής κίνησης της Βέροιας, με την λειτουργία προσκοπικών συστημάτων στο μνημείο. Τον Φεβρουάριο του 1943, από την παλιά μητρόπολη Βεροίας, ξεκίνησε η λειτουργία των παιδικών συσσιτίων, με ευθύνη της μυστικής προσκοπικής οργάνωσης Βέροιας (το επίσημο Σώμα Ελλήνων Προσκόπων έχει αναστείλει την δραστηριότητα του με απόφαση της δικτατορίας Μεταξά το 1939). Όλα άρχισαν όταν γνωρίσθηκε ο αρχηγός των προσκόπων Δημήτριος Παπαδόπουλος με την Μουρβέτ Σούλα (μωαμεθανή) τον χειμώνα του 1942-1943, με την μεσολάβηση του πατρός Λεωνίδα Παρασκευόπουλου, μετέπειτα Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, με σκοπό την λειτουργία παιδικών συσσιτίων .Στην προσπάθεια αυτή έτυχαν μεγάλης βοήθειας από τον εντεταλμένο του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού στην Ελλάδα, Αιμίλιου Βέγκερ. Στην παλαιά μητρόπολη φιλοξενούνταν τα συσσίτια με τραπέζια και πάγκους των προσκόπων. Για το μαγείρεμα υπήρχαν 2 τεράστιοι λέβητες, προσφορά του Ερυθρού Σταυρού, από τους οποίους έβγαιναν 1200 μερίδες φαγητό την ημέρα. Ξύλα και ξερά κλαδιά έκοβαν οι πρόσκοποι από το δάσος της Καστανιάς, με την έγκριση του Δασαρχείου, για το μαγείρεμα. Το 1950, θυμάται ο αρχηγός μου Σπύρος Τελλίδης, ότι μπήκε πρόσκοπος στην παλιά μητρόπολη με αρχηγό τον Γιώργο Αχταρίδη, γιατρό στην Αμερική σήμερα. Στην παλαιά Μητρόπολη ήταν και η έδρα της Τοπικής Εφορείας Προσκόπων, με Εφόρους τους Κουικόγλου, Παπαδόπουλο, Φελλόπουλο. Αναγκάζω την παιδική μου μνήμη να ανατρέξει και πάλι στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες της, όταν εισήλθα ως λυκόπουλο, κάπου μετά το 1970, στους πλαϊνούς χώρους της μητρόπολης επί της οδού Κεντρικής, αυτούς που τώρα κατεδαφίσθηκαν για να αναδειχθεί το σπουδαίο μνημείο και να θυμηθώ ότι οι πρόσκοποι της Βέροιας είχαν την χρήση των χώρων του μνημείου και τα χρόνια μετά το 1965. Θυμάμαι ένα αεροπλανάκι με σχοινί, κρεμασμένο από την οροφή, που εντυπωσίασε τα λυκόπουλα και εμάς να τραγουδάμε στα καρεκλάκια μικρά παιδιά. Υπήρχε τραπέζι πιγκ πογκ, το κατασκηνωτικό υλικό για την Μεθώνη, μια λάμπα μεγάλη. που κατέβαινε από την οροφή. Μέσα στο μνημείο οι παλαιότεροι θυμούνται μια πρόχειρη θεατρική σκηνή αριστερά, μετά τους κίονες της εισόδου. Τα επόμενα χρόνια, με αρχηγό τον Βασίλη Φωκά, έναν σπουδαίο ευπατρίδη βεροιώτη πολίτη και πρόσκοπο, που έφυγε από την ζωή τον Αύγουστο που μας πέρασε, η προσκοπική παρουσία στην μητρόπολη επανήλθε στον μπροστινό χώρο, επί της Περικλέους, με την προσκοπική μουσική και διευθυντή μουσικής τον κ. Απ. Κατσιγιάννη (λειτουργούσε στα σπιτάκια πέριξ της παλιάς Μητρόπολης, από αυτά που σήμερα δεν υπάρχουν πια), ταράζοντας με τις κορνέτες , τα κοντραμπάσο και την γκρανκάσα την εκκωφαντική σιωπή δεκαετιών των Αγίων, που ίστανται επί του οικοδομήματος των ιστορικού Παλαιού Ναού, αλλά και των νεκρών που βρίσκονταν θαμμένοι στις βάσεις του Ναού και αποκαλύφθηκαν στη συνέχεια από τους αναστηλωτές του μνημείου. Οι στιγμές, που θα ζήσουμε, θα αγγίξουν κάποιες από τις χορδές της ψυχής μας, θα πάρουν την σκέψη μας και θα μας τρέξουν σε παλαιές μνήμες, από μια ζωή ενός αιώνα, μιας αξέχαστης στα αλήθεια προσκοπικής ζωής. Σήμερα με πρωτοβουλία των ενεργών πολιτών της Βέροιας, των πολιτικών αγώνων και πιέσεων προς την κεντρική διοίκηση, την διάθεση και το μεράκι της αρχαιολογικής υπηρεσίας, με πρώτη την προϊσταμένη αυτής, την συνεχή πίεση προς τους εκάστοτε υπουργούς πολιτισμού, κυρίως όμως με την αποτελεσματικότητα του Δεσπότη της Βέροιας, προς κάθε κατεύθυνση, επανερχόμαστε και προσερχόμαστε ως βεροιώτες, ως πρόσκοποι και ως πολίτες για να γιορτάσουμε ένα ιστορικό dejavu, εμείς οι πρόσκοποι της γενιάς της παλιάς μητρόπολης των παιδικών μας χρόνων, με χαρά, τιμή και ευλάβεια, για να ξαναζήσουμε στιγμές σαν και εκείνες του ένδοξου παρελθόντος
• DEJAVU: όρος που περιγράφει την αίσθηση που έχει κανείς ότι έζησε πριν από την παρούσα κατάσταση (το αίσθημα της ύπαρξης «ήδη έζησε» κάτι) και είναι ένα συναίσθημα ανάμνησης
• Οι φωτογραφίες και οι ιστορικές πληροφορίες είναι από το λεύκωμα 100 χρόνων προσκοπικής ιστορίας της Βέροιας, έκδοση της Ενώσεως Παλαιών Προσκόπων Βεροίας.
