Νέες προκλητικές αναφορές το βράδυ της Δευτέρας από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς την Ελλάδα για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο κρατικό κανάλι TRT, ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε στις ελληνικές αντιδράσεις που έχουν προκύψει για το ζήτημα, κατηγορώντας την Ελλάδα ότι αναμειγνύεται στην εσωτερική πολιτική της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν διεμήνυσε ότι η Άγκυρα δεν πρόκειται να πάρει την άδεια της Αθήνας και έστειλε μήνυμα πως η «Τουρκία δεν θα κάνει την παραμικρή παραχώρηση». «Η Ελλάδα δεν διοικεί αυτήν την γη, επομένως πρέπει να αποφεύγει τέτοιες τοποθετήσεις. Αν η Ελλάδα δεν γνωρίζει τη θέση της, η Τουρκία γνωρίζει πώς να απαντά».
Βαρθολομαίος στην Washington Post:
«Συγκλονίζομαι από
τις δηλώσεις Ερντογάν»
«Τι μπορώ να πω ως χριστιανός κληρικός και Έλληνας Πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη; Αντί να ενώσουμε, μια κληρονομιά 1.500 ετών, μας χωρίζει. Είμαι λυπημένος και συγκλονισμένος», τόνισε μιλώντας στην Washington Post ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαθρολομαίος με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Πρόεδρου Ερτογάν για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί.» Επιβιώσαμε 17 αιώνες και εφόσον είναι θέλημα θεού θα μείνουμε εδώ για πάντα» πρόσθεσε ο Πατριάρχης απαντώντας στο ερώτημα του δημοσιογράφου για το κατά πόσο χριστιανοί ναοί, άδειοι, θα μπορούσαν να μείνουν όρθιοι όταν στην Κωνσταντινούπολη ζουν πια ελάχιστοι Έλληνες.
Παίρνοντας θέση επι του θέματος, ο πολύ γνωστός τούρκος ιστορικός και πρώην διευθυντής του μουσείου, Ιλμπέρ Ορταϊλί, δήλωσε πως είναι επικίνδυνο η Αγία Σοφία «να μετατρέπεται σε πολιτικό όχημα» και τάχθηκε κατά της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί , καλώντας μουσειολόγους και ιστορικούς να επιδείξουν ιδιαίτερη προσοχή.
Η Χουριέτ αποκάλυψε ότι ο Ταγίπ Ερντογάν στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή του κόμματός του είπε πως η Αγία Σοφία μπορεί να λειτουργεί και ως τζαμί και ως μουσείο.
Τζαμί ονειρεύεται την Αγία Σοφία και ο ηγέτης των Εθνικιστών στην Τουρκία Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Αντίθετα, ο πρώην πρωθυπουργός και ηγέτης του νεοσύστατου κόμματος του μέλλοντος, Αχμέτ Νταβούτογλου, ζήτησε από την κυβέρνηση Ερντογάν να μη χρησιμοποιεί τα κοινά και ιερά σύμβολα της χώρας επειδή «ζορίζεται».
Το θέμα είχε κλείσει με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας το 2018 που είχε απορρίψει ανάλογη προσφυγή, αλλά τώρα ο Ερντογάν ελπίζει ότι μπορεί μέσω του Συμβουλίου της Επικρατείας να ξανανοίξει.
Υπουργός Πολιτισμού: Ξεκινάμε εκστρατεία ενημέρωσης της UNESCO
«Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι σε καμία περίπτωση η Αγία Σοφία δεν πρέπει να απολέσει τον οικουμενικό της χαρακτήρα και να μετατραπεί σε μουσουλμανικό τέμενος» επισημαίνει η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη σε επιστολή της προς τις αντιπροσωπείες των κρατών - μελών της UNESCO, προκειμένου να ενημερώσει τις αντιπροσωπείες για την επιχειρούμενη από την τουρκική κυβέρνηση αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας, το οποίο αντιβαίνει στη συμφωνία του 1972 την οποία έχει υπογράψει και η Τουρκία.
Σε δήλωσή της η υπουργός αναφέρει:
«Με το διάταγμά του το 1934 ο Κεμάλ Ατατούρκ μετατρέπει την Αγία Σοφία σε μουσείο. Με τον τρόπο αυτό το μνημείο απαλλάσσεται από τους περιορισμούς που επιβάλλει η τέλεση θρησκευτικών λειτουργιών. Το μνημείο αποδίδεται στην ανθρωπότητα. Το 1985 η Αγία Σοφία -μαζί με άλλα μνημεία της Κωνσταντινουπόλεως- εντάσσεται στον Κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Η αλλαγή του status ενός τέτοιου μνημείου προϋποθέτει την απόφαση της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει. Η Τουρκία έχει υπογράψει την Σύμβαση της UNESCO του 1972, άρα είναι υποχρεωμένη να τηρήσει την υπογραφή της.
Αυτό το οποίο επιδιώκεται σήμερα από την τουρκική κυβέρνηση και τον πρόεδρο Ερντογάν επαναφέρει και αναζωπυρώνει εθνικούς και θρησκευτικούς φανατισμούς. Επιδιώκεται η απομείωση της αξίας και της παγκόσμιας ακτινοβολίας του μνημείου. Ένα μνημείο οικουμενικής αξίας, όπως η Αγία Σοφία, εργαλειοποιείται για να εξυπηρετήσει εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες. Επιχειρείται η επιστροφή των συνθηκών του 15ου αιώνα στον 21ο. Δεδομένου ότι η Διακυβερνητική Σύσκεψη της UNESCO έχει αναβληθεί εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού, και δεν έχει προσδιοριστεί νέος χρόνος σύγκλισής της, είμαστε υποχρεωμένοι να ενημερώσουμε τις αντιπροσωπείες των κρατών-μελών της UNESCO ώστε να γίνει κατανοητό ότι σε καμία περίπτωση η Αγία Σοφία δεν πρέπει να απωλέσει τον οικουμενικό της χαρακτήρα και να μετατραπεί σε μουσουλμανικό τέμενος. Αυτό κάνουμε από σήμερα».
