Tο «πράσινο φως» έδωσε χθες το τουρκικό Συμβούλιο της Ε-πικρατείας, το κορυφαίο διοικητικό δικαστήριο της Τουρκίας, για τη μετατροπή του μνημείου σε τζαμί και η «μαύρη μέρα» για την Ορθο-δοξία και τον παγκόσμιο Πολιτισμό, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις τόσο από την Ελλάδα και την Κύπρο, όσο και από την διεθνή κοινό-τητα. Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψε το διάταγμα με το οποίο η Αγία Σοφία θα ανοίξει ως τζαμί για τη μουσουλμανική λατρεία ενώ νωρίτερα, το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε την απόφαση του 1934 με την οποία η τότε τουρκική κυβέρνηση είχε μετατρέψει την Αγία Σοφία της Κωνσταντι-νούπολης σε μουσείο.
Στην απόφαση του τουρκικού ΣτΕ αναφέρεται ότι η Αγία Σοφία αποτελεί κτήμα του κοινοφελούς ιδρύματος που είχε ιδρύσει ο Σουλτάνος Μωάμεθ ο Πορθητής μετά την Άλωση της Κωνσταντι-νούπολης και είχε μετατρέψει τον ορθόδοξο ναό σε τέμενος.
Δυσαρέσκεια της Ελληνικής Κυβέρνησης
Ήδη η ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για αυ-τή την εξέλιξη, με τον υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Δένδια να κάνει λόγο για πρόκληση και την υπουργό Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη να υποστηρίζει ότι ο Ερντογάν οδηγεί την Τουρκία αιώνες πίσω, ενώ η UNESCO προέτρεψε την Άγκυρα να διεξαγάγει «διάλογο» προτού προχωρήσει σε οποιαδήποτε μετατροπή στο μουσείο της Α-γίας Σοφίας που έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκό-σμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπά-γεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις.
Το Υπουργείο Πολιτισμού
«Η απόφαση αυτή είναι αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης του Προέδρου Ερντογάν που αποτελεί ανοικτή πρόκληση προς ό-λο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου» όπως τονίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Η υπουργός κ. Μενδώνη, σημειώνει ότι «ο εθνικισμός που επι-δεικνύει ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, ο-δηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω» και υπογραμμίζει: «Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο Πρόεδρος Ερντο-γάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της». Αναλυτικά στη δήλωσή του ΥΠ.ΠΟ αναφέρεται:
«Την επόμενη μέρα από τις επισημάνσεις της UNESCO για τα σοβαρά θεσμικού τύπου κωλύματα τα οποία υφίστανται στην αλλα-γή του status της Αγίας Σοφίας, από μουσείο σε ισλαμικό τέμενος, ήρθε η σημερινή απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου που επιβε-βαιώνει απόλυτα ότι στη γείτονα χώρα δεν υφίσταται ανεξάρτητη δικαιοσύνη. Αποτελεί παρακολούθημα της προεδρικής εξουσίας. Πολλώ μάλλον όταν πριν από μερικά χρόνια, σε ανάλογη επιχείρη-ση εξισλαμισμού του περικαλλούς ναού, ο οποίος αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς, το ίδιο δικαστήριο είχε απορρίψει τη σχετική προσφυγή.
Η σημερινή απόφαση, αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης του Προέδρου Ερντογάν, αποτελεί ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικου-μενικότητα του μνημείου.
Κανείς δεν επιχειρεί να αναμειχθεί στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας. Ωστόσο, η Αγία Σοφία που βρίσκεται στο έδαφός της, στην Κωνσταντινούπολη, αποτελεί μνημείο όλης της ανθρω-πότητας, ανεξάρτητα από θρησκευτική πίστη. Ο εθνικισμός που επιδεικνύει ο πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, οδηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω.
Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο Πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της».Ν. Δένδιας: Πρόκληση για την παγκόσμια
πολιτιστική κληρονομιά Στην τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών που προέρχο-νται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ενόψει του Συμβουλίου Ε-ξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ τη Δευτέρα, συμμετείχε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Όπως αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter, ενημέρωσε τους συναδέλφους του για την πρόκληση που συνιστά για την παγκό-σμια πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και για την UNESCO, η α-πόφαση που ακυρώνει το διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ το 1934, για την προστασία της Αγίας Σοφίας διά της μετατροπής της σε Μουσείο.
Ρωσία και Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκφράζει τη λύπη της για το ότι η δική της ανησυχία, όπως και άλλων ορθόδοξων εκκλησιών, για την προοπτική να μετατραπεί ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κων-σταντινούπολη από μουσείο σε τζαμί, δεν εισακούσθηκε από τις τουρκικές αρχές. Τη δήλωση αυτή έκανε στο πρακτορείο TASS ο πρόεδρος του τμήματος για τις αμοιβαίες σχέσεις της εκκλησίας με την κοινωνία και τα ΜΜΕ της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας, Βλαντίμιρ Λεγκόϊντα.
Ο πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του Συμβου-λίου της Ομοσπονδίας (άνω βουλή) Κονσταντίν Κόσατσεφ, εξέφρα-σε την λύπη του για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να χρησιμοποιηθεί ο Ναός της Αγίας Σοφίας ως τζαμί, επισημαίνοντας ότι μια τέτοια απόφαση μπορεί να προκαλέσει εξαιρετικά αρνητικές αντιδράσεις σε όλο τον χριστιανικό κόσμο.
Έντονη καταδίκη από την Κύπρο
Η Κύπρος καταδικάζει έντονα τις ενέργειες της Τουρκίας στην Αγία Σοφία και την καλεί να σεβαστεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις, αναφέρει στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης. «Η Κύπρος καταδικάζει έντονα τις ενέργειες της Τουρκίας στην Αγία Σοφία, στην προσπάθεια της να αποσπάσει την εγχώρια κοινή γνώμη της, και καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις, αναφέρει συγκεκριμένα ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Μια από τις χειρότερες πράξεις επιθετικότητας και ισλαμικού ε-πεκτατισμού του Ερντογάν, η μετατροπή του ναού της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, δηλώνει και ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου.
