Του Γιάννη Δ. Μοσχόπουλου
Στο Μορίχοβο (της
σημερινής Severna Makedonija) συνεχίστηκε η πυκνή ανταρτική
δραστηριότητα των ελληνικών σωμάτων. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα 1907-1908
ανάμεσα στα ελληνικά σώματα που δρούσαν στο Μορίχοβο, ήταν κι αυτό του Εμμανουήλ Κατσίγαρη, το οποίο συνήθως συνέπραττε με τα σώματα
των ντόπιων οπλαρχηγών. Στις αρχές Απριλίου 1908 έφτασε στο Μορίχοβο από
την ελεύθερη Ελλάδα το σώμα του οπλαρχηγού Γεώργιου Βολάνη με
σαράντα άνδρες, για να ενισχύσει τη
δράση των σωμάτων, με εντολές να καταστήσουν αισθητή την παρουσία τους βόρεια
και νότια του Καϊμακτσαλάν.
Ο Θεοχάρης Koύγκας [που μετά τις δράσεις του με τον Εμμ.
Κατσίγαρη και
τον Κ. Μπουκουβάλα έφερε
τέσσερα τραύματα] το 1908 εργαζόταν ως σούμπασης (επιστάτης) είτε στο κονάκι
του Γιδά είτε
σ’ αυτό του μπέη του Σχοινά. Μετά από εντολή που έλαβε από το Κέντρο,
ανέλαβε αποστολή να σχηματίσει σώμα και να πάρει μέρος στις εκκαθαριστικές
επιχειρήσεις στο Μορίχοβο. Σχημάτισε ομάδα από νέους του Γιδά αποτελούμενη από τους: Πέτρο Γκλίτζιο, Γεώργιο Κούγκα (Κική), Κωνσταντίνο Κούγκα, Γρηγόρη Ματόπουλο, Θωμά Ματόπουλο, Αντώνη Μπάνη, Γεώργιο Οικονομόπουλο, Δημήτριο Οικονομόπουλο, Γεώργιο Παρανομόπουλο και
Αντώνη Τσιτσάνα. Μ’
αυτούς πήρε μέρος (σε συνεργασία με τα
σώματα του Εμμ. Κατσίγαρη και
του Μωρογιάννη) στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή του Μοριχόβου και
εναντίον του Μάρκωφ. Έλαβε μέρος στην αιματηρή μάχη της
Πόλτσιστας εναντίον του Στόικο, όπου τραυματίσθηκε για πέμπτη φορά. H παράτολμη πορεία που διέγραψαν τα ελληνικά
σώματα, ως το Μορίχοβο και
τις Σιδηρές Πύλες, αντικατόπτριζε την εποχή εκείνη το μέγιστο των ελληνικών
εδαφικών αξιώσεων στη Μακεδονία.
Στο Ρουμλούκι υπάρχει ένας αργός λυπητερός
οργανικός σκοπός με την ονομασία «του Βολάνη». Πιθανόν να είναι απότοκος της συνάντησης
του κρητικού αγωνιστή με τους άνδρες του Κούγκα στο
Μορίχοβο. Έτσι η φήμη του έφθασε μέχρι το Ρουμλούκι, όπου
συνέθεσαν τον μουσικό σκοπό προς τιμήν του.-