ΤΟΠΙΚΑ

Η Αρχιτεκτονική στο Ρουμλούκι. Γράφει ο Γιώργος Ντελιόπουλος

Η Αρχιτεκτονική στο Ρουμλούκι. Γράφει ο Γιώργος Ντελιόπουλος

Την πορεία της ρουμλουκιώτικης κατοικίας θα την παρακολουθήσου με όχι μέσω γραπτών πηγών και άλλων αδιάσειστων ιστορικών στοιχείων. Τέτοια δεν υπάρχουν ή τουλάχιστον δεν τα γνωρίζω εγώ. Θα την προσεγγίσουμε βασισμένοι σε προφορικές πληροφορίες και σε προσωπικές εμπειρίες.

Ο πρώτος τύπος σπιτιού περιγράφεται από τις πηγές μου, ως «καλυβόσπιτο». Πρόκειται πραγματικά για μια καλύβα τετραγωνική ή ορθογώνια. Κατασκευαζόταν από πασσάλους μπηγμένους στο χώμα, επάνω στους οποίους στηρίζονταν καλαμωτές, χρισμένες εξωτερικά με ένα μείγμα λάσπης και άχυρου. Το σκέπασμα της γινόταν με ραγάζι, ένα υδρόφιλο θαμνώδες φυτό, που αφθονούσε όπου υπήρχαν ολοχρονίς στάσιμοι, νερά και κυρίως ευδοκιμούσε στο Βάλτο. Χάρη σ’ αυτό μάλιστα τα σπίτια αυτά λέγονταν και ραγαζόσπιτα. Τέτοια ραγαζόσπιτα υπήρχαν ακόμα τις πρώτες δεκαετίες του 20οΰ αιώνα, σίγουρα όμως ήταν πολύ πιο διαδεδομένο από το

προηγούμενο. Επρόκειτο για μια πρωτόγονη ουσιαστικά μορφή κατοικίας. Τη φωτιά την άναβαν στο μέσο της καλύβας. Στο κέντρο της οροφής υπήρχε άνοιγμα, για να φεύγει ο καπνός. Το άνοιγμα σκεπαζόταν από τον «παπά», ένα είδος καλύμματος, ώστε να εμποδίζεται το νερό της βροχής να περνάει στο εσωτερικό.

Ο δεύτερος τύπος κατοικίας, που είχε μονιμότερα χαρακτηριστικά, ήταν εκείνος που κυριαρχούσε ως τα μεταπολεμικά χρόνια. Σε σύγκριση με τον προηγούμενο ήταν πολύ πιο σύνθετος, στερεός, άνετος. Η κατασκευή του δεν προϋπέθετε μεν αρχιτέκτονα, ήταν αναγκαίος όμως ο εμπειροτέχνης χτίστης, καθώς και ο μαραγκός για το αμπάρωμα ή για την κατασκευή των κουφωμάτων. Πάντως, το να συμπίπτουν οι δύο τεχνίτες στο ίδιο πρόσωπο δεν ήταν και πολύ σπάνιο.

Τα βασικά υλικά προέρχονταν και εδώ από το φυτικό βασίλειο. Μόνο που κοντά στο ξύλο και στη λάσπη ερχόταν να προστεθεί και ένα βιομηχανικό προϊόν, το κεραμίδι, καθώς και ο ασβέστης.

Το σπίτι αυτό διέθετε μεν ξεχωριστά δωμάτια, χωρίς όμως να έχει ο κάθε χώρος μια σαφώς καθορισμένη χρήση. Ήταν όλοι νοdάδες και μπορούσαν κάλλιστα, ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας, να χρησιμοποιηθούν συγχρόνως ως χώροι ύπνου, μαγειρέματος και φαγητού, αλλά και ως καθιστικά. Αν όμως θέλουν οι πολύ νέοι να ακούσουν και μιαν ακόμα χρησιμότητα των νοdάδων, να προσθέσω ότι, ευκαιρίας δοθείσης, μετατρέπονταν και σε μαιευτήρια, όπου η αναλφάβητη μαμή βοηθούσε τις μανάδες μας να φέρουν στον κόσμο τα παιδιά τους!

Τα σπίτια ήταν ισόγεια, με ελάχιστη ανύψωση μερικών εκατοστών στο εσωτερικό. Η έκταση και το ύψος τους ποικίλλει. Υπήρχε η κατασκευή των δύο, τριών και τεσσάρων δωματίων, σε σχήμα περίπου τετραγωνικό, υπήρχε η μακρόστενη κατασκευή με πολύ περισσότερα δωμάτια, ο λεγόμενος μπι ή μπενάς, με προορισμό να στεγάσει τις καινούργιες οικογένειες όλων των αρρένων γόνων της πατρικής και πατριαρχικής οικογένειας και υπήρχε και του ψ’λό, δηλαδή ψηλό, το διώροφο. Στην περίπτωση αυτή κατοικήσιμος από ανθρώπους ήταν μόνο ο επάνω όροφος, ενώ ο κάτω προοριζόταν για τα μεγάλα ζώα του νοικοκυριού.

Χαρακτηριστικό του τύπου αυτού της κατοικίας είναι ότι έφερε στο νότιο μέρος της έναν χώρο, ο οποίος βρισκόταν μεν κάτω από την ίδια στέγη, περικλειόταν όμως μόνο από τις δυο πλευρές του από τοίχο. Στη μεσημβρινή του υπήρχαν τα δύο ή τρία ξύλινα στηρίγματα της οροφής, στο δε ανατολικό ένας μισότοιχος, το λεγόμενο κοντοπλόκι. Είναι τα ονομαζόμενα «αμπρόστια», όπου υπήρχε μόνιμα εγκατεστημένος ο αργαλειός και όπου μετακόμιζε τους καλοκαιρινούς μήνες ολόκληρη η οικογένεια για φαγητό, για ύπνο, για ανάπαυση και υποδοχή των επισκεπτών.

Σε αντίθεση με το αίθριο, όπως θα λέγαμε σήμερα τα αμπρόστια, υπήρχε στο πίσω μέρος του σπιτιού, στο βορειοδυτικό, ενσωματωμένο σ’ αυτό, ένα μικρό και σκοτεινό δωματιάκι, το ονομαζόμενο κελάρι ή παράσπιτο. Ήταν ο χώρος όπου φυλάσσονταν τα μπαούλα των γυναικών, το εικονοστάσι, ακόμα και η στάμνα με το νερό, για να διατηρείται το περιεχόμενο της δροσερό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΤΕΕ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΤΕΕ

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας γιορτάζει φέτος έναν...

Εμπορικός Σύλλογος Αλεξάνδρειας «Η ΕΝΟΤΗΤΑ»: Ανοικτό κάλεσμα στη δράση της «Λευκής Νύχτας»

Εμπορικός Σύλλογος Αλεξάνδρειας «Η ΕΝΟΤΗΤΑ»: Ανοικτό...

Ο Εμπορικός Σύλλογος Αλεξάνδρειας απευθύνει...

Πρόσκληση σε εθελοντική αιμοδοσία στο Νοσοκομείο Βέροιας

Πρόσκληση σε εθελοντική αιμοδοσία στο Νοσοκομείο...

Το  1ο Γυμνάσιο Βέροιας «Φιλίππειο»,  το 1ο ΓΕΛ ...

Αντικατάσταση των φωτιστικών με νέα τύπου LED, για την αναβάθμιση του οδικού φωτισμού στο Δήμο Αλεξάνδρειας

Αντικατάσταση των φωτιστικών με νέα τύπου LED, για την...

Ξεκίνησε να υλοποιείται το έργο, Βελτίωση Οδικής...

Την Τετάρτη 3 Απριλίου στο Επιμελητήριο Ημαθίας:  Ημερίδα για την εφηβική παραβατικότητα

Την Τετάρτη 3 Απριλίου στο Επιμελητήριο Ημαθίας: ...

Το Κέντρο Αναφοράς, Παροχής Συμβουλευτικής και...

Δώρα Κουρκουτά:  «Προσπαθούν σε λίγες  ημέρες να κάνουν ό,τι  επιδεικτικά αγνόησαν 9 χρόνια»

Δώρα Κουρκουτά: «Προσπαθούν σε λίγες ημέρες να κάνουν...

Από το Γραφείο Τύπου της παράταξης της Δώρας Κουρκουτά...

Από Βελόπουλο, Κουπελόγλου και Κοτίδη:  Ερώτηση στη Βουλή για την δημιουργία cargo αεροδρομίου στην Ημαθία

Από Βελόπουλο, Κουπελόγλου και Κοτίδη: Ερώτηση στη...

Ερώτηση προς τον κ. Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και...

Λάζαρος Τσαβδαρίδης: Βάναυση προσβολή προς τον Ελληνικό Λαό η πρόταση δυσπιστίας που κατέθεσε η Αντιπολίτευση

Λάζαρος Τσαβδαρίδης: Βάναυση προσβολή προς τον...

Από το πολιτικό Γραφείο του βουλευτή Ημαθίας Λάζαρου...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

Από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Βέροιας, ανακοινώνεται ότι επικαιροποιήθηκε από την ΕΜΥ, το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού, το οποίο για την περιοχή μας,...

Ο χαρακτηριστικός ήχος και το προειδοποιητικό μήνυμα από το 112 ελήφθη πριν λίγο(απόγευμα Δευτέρας 04/9) από τους κατοίκους σε όλη την Ημαθία. Το «καμπανάκι» από την Πολιτική Προστασία χτύπησε λόγω της...

Παρουσίαση: ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΒΑΣΙΑΔΗΣ Στις ανατολικές παρυφές του Γράμμου σε ύψος 1240 μέτρων και μια ανάσα από την αλβανική μεθόριο, βρίσκεται το χωριό Πληκάτι στο οποίο γεννήθηκε το 1937 και έζησε τα πρώτα παιδικά...

-Ε.Σ.Υ., μικρομεσαίοι, ακρίβεια, EΛΓΑ και πρώτη κατοικία, στις προτεραιότητας του κόμματοςΣτα πλαίσια της περιοδείας του στην Ημαθία και Πέλλα το προηγούμενο Σάββατο(17/6), ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Αλέξης...