Η μουσική είναι ένα ουσιώδες κομμάτι της ζωής. Σχεδόν καθημερινά, άνθρωποι κάθε ηλικίας έρχονται σε επαφή με τραγούδι, με παίξιμο οργάνων, με ήρεμη ακρόαση ή με κινητικές ανταποκρίσεις σε διαφορετικούς ρυθμούς. Όπως έχουν δείξει ποικίλες έρευνες, η μουσική επιδρά στον άνθρωπο ήδη από την εμβρυική ηλικία, όπου το έμβρυο μπορεί και αναγνωρίζει συγκεκριμένους ήχους. Η ενασχόληση με τη μουσική από την προσχολική ηλικία και μετά, μπορεί να ωθήσει στη δόμηση ενός πιο ανεπτυγμένου τρόπου σκέψης, οδηγώντας στη δημιουργία μίας πιο ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Τα παιδιά είναι από τη φύση τους μουσικοί και με κάθε ευκαιρία θα εκφραστούν μουσικά, με ποικίλους δημιουργικούς τρόπους.
Οι ευεργετικές ιδιότητες της μουσικής στην ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών, είναι γνωστές από τους αρχαίους πολιτισμούς. Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούνται πρόδρομοι της μουσικοθεραπείας, καθώς χρησιμοποιούσαν συστηματικά τη μουσική, τόσο προληπτικά, όσο και θεραπευτικά. Η μουσική επιτελεί λειτουργίες που αφορούν στην ανάπτυξη της ομάδας και των μελών της σε επίπεδο έκφρασης, επικοινωνίας, προσωπικής ανάπτυξης, αλλά και βελτίωσης των σχέσεων. Το τραγούδι δημιουργεί δεσμούς και καταργεί τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ ανθρώπων από διαφορετικά υπόβαθρα, ηλικίες και εμπειρίες. Η μουσική εκφράζει αυτό που δεν μπορούν να πουν οι λέξεις.
Τα οφέλη της μουσικής για τα παιδιά είναι πολλά:
• Η μουσική εξασκεί το παιδί στη λεπτή κινητικότητα, καθώς χρησιμοποιεί τα δάχτυλά του για να χειρίζεται με επιδεξιότητα τα διάφορα μουσικά όργανα. Επίσης το εξασκεί στην αδρή κινητικότητα μέσω του χορού, χρησιμοποιώντας τα χέρια και τα πόδια του. Τα παιδιά αναπτύσσουν τον συντονισμό, ο οποίος βοηθάει στη μυϊκή τους ανάπτυξη.
•Με τη συμμετοχή του παιδιού σε μουσικά γκρουπ, αυτό μαθαίνει να πειθαρχεί, να περιμένει τη σειρά του, να μοιράζεται και να συνεργάζεται. Καλλιεργείται η αυτοπεποίθησή του, καθώς αισθάνεται σημαντικό για την επιτυχημένη απόδοση της ομάδας, στην οποία ανήκει.
•Το παιδί μέσω της μουσικής κοινωνικοποιείται. Γνωρίζει άτομα έξω από το σχολείο, εντάσσεται σε ομάδες και αναπτύσσει έτσι τις επικοινωνιακές και κοινωνικές του δεξιότητες.
•Η μουσική αναπτύσσει τον λόγο και την ομιλία του παιδιού, ενισχύει τη χρήση της φωνής και βελτιώνει τη χροιά της, βοηθώντας το να αναπνέει καλύτερα και να κρατάει έναν μακρύ ήχο. Η ανάπτυξη του λόγου, βασίζεται πρώτα στην ακουστική αντίληψη και έπειτα στη συσχέτιση της μουσικής με τις λέξεις.
•Μελέτες δείχνουν ότι η μουσική βοηθά στην ανάπτυξη του αριστερού εγκεφαλικού κροταφικού λοβού, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της μνήμης, της συγκέντρωσης, της προσοχής, της πνευματικής ικανότητας και της νόησης. Διαπιστώθηκε ότι η ενασχόληση με τη μουσική εκπαίδευση, έχει άμεση σχέση με τη σχολική ικανότητα. Τα παιδιά, δηλαδή, που από μικρή ηλικία μαθαίνουν μουσική, έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο. Επίσης η μουσική συνδέεται με την ανάπτυξη της μαθηματικής σκέψης.
•Η χρήση της μουσικής καλλιεργεί τη φαντασία και αναπτύσσει τη δημιουργικότητα του παιδιού. Δημιουργεί έναν φανταστικό κόσμο, ο οποίος ενεργοποιεί την δημιουργικότητα του παιδιού. Η δημιουργικότητα στη μουσική, περισσότερο από κάθε άλλη τέχνη, προσφέρει τη δυνατότητα για εξερεύνηση υλικών, πειραματισμό, προσωπική έκφραση και ανακάλυψη.
•Η ακρόαση μουσικών κομματιών επιδρά ηρεμιστικά στο άγχος και το στρες. Φαίνεται ότι ενεργοποιούνται τμήματα του εγκεφάλου με σκοπό τη μείωση των ορμονών που προκαλούν άγχος και την αύξηση των ορμονών της ευτυχίας. Έτσι επηρεάζεται θετικά η διάθεση.
•Το παιδί μέσα από τη μουσική εκφράζει τα συναισθήματά του. Εξωτερικεύει τη χαρά, τη λύπη και γενικότερα τους προβληματισμούς του. Η μουσική έχει τη δύναμη να δημιουργεί ισχυρά συναισθήματα με άμεσο και ταχύτατο τρόπο.
•Με τα μουσικά ακούσματα ασκούνται και προάγονται οι αισθήσεις της ακοής, της αφής, της όρασης και της κίνησης. Πρόκειται για την επεξεργασία των μηνυμάτων που στέλνουν οι αισθήσεις προς τον εγκέφαλο. Μεγάλη σημασία έχουν οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ της ακοής και της όρασης. Οι ικανότητες αυτές σε κάποιους εξελίσσονται γρηγορότερα και χωρίς κόπο και σε άλλους η διαδικασία αυτή απαιτεί εξάσκηση. Η μουσική βοηθά προς την κατεύθυνση αυτή.
•Ακούγοντας χαλαρωτικά τραγούδια, μπορούν τα παιδιά να απολαύσουν έναν ήρεμο και διαρκή ύπνο. Επιπλέον, μελωδίες και στίχοι από τραγούδια που επαναλαμβάνονται κάθε βράδυ, αναγνωρίζονται, και αυτή η αναγνώριση προσφέρει ένα αίσθημα σιγουριάς.
Η ενασχόληση με τη μουσική μπορεί να αντικαταστήσει τις ώρες που τα παιδιά μας περνούν αχόρταγα μπροστά σε μια οθόνη, είτε αυτήν της τηλεόρασης, είτε αυτήν του κινητού, είτε αυτήν του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Η ανησυχία, οι νευρικές ενοχλήσεις και οι αλλοιώσεις που αφορούν στη συγκέντρωση, τη φαντασία και την ικανότητα προσαρμογής στην πραγματικότητα, είναι λίγες μόνο από τις συνέπειες της προσκόλλησης των παιδιών στην ελκυστική κινούμενη εικόνα που τους προσφέρουν αυτές οι συσκευές.
Η μουσική εκπαίδευση, λοιπόν, παίζει καθοριστικό ρόλο κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να ασχοληθεί με κάποιο μουσικό όργανο. Αυτό θα συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη, την εξέλιξή του αλλά και στην καθημερινότητά του.
