Γράφει η Τασσώ Γαΐλα*
Ελλάδα του ’50. Η χώρα μόλις έχει βγει βαριά τραυματισμένη από τον Εμφύλιο πόλεμο. Ο Δάμος Καντέρης,η σύζυγος του Άφρω και ο υιοθετημένος από την πολύτεκνη οικογένεια του αδελφού της Άφρως μικρός Γιώργος τα κύρια πρόσωπα στο μυθιστόρημα του Γιώργου Ξάνθιππου Τροχόπουλου, μυθιστόρημα …δυο ταχυτήτων.
Στη πρώτη ταχύτητα με πυκνό και πληθωρικό λόγο ο συγγραφέας μας εξιστορεί τη ζωή των Ποντίων ηρώων του που κυριολεκτικά τους ψυχογραφεί άριστα. Αποτέλεσμα; Ο καθρέπτης της προσφυγικής Ποντιακής κοινωνίας μέσα από την ζωή των ηρώων του βιβλίου.
Στη δεύτερη ταχύτητα και παράλληλα με την εξέλιξη της υπόθεσης της ‘ενδοοικογενειακής’ υπόθεσης της υιοθεσίας του μικρού Γιώργου ο συγγραφέας σκιαγραφεί την ιστορία του τόπου από την Μικρασιατική καταστροφή και την γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, το ’40, τον Εμφύλιο, την Μακρόνησο, το ’50 με τις μεγάλες του δυσκολίες, τη χούντα του ’67.
Προσωπικό και φιλικό το ύφος του βιβλίου που στο τέλος της ανάγνωσης του σε κάνει να στοχαστείς πόσο τελικά ίδιες μοιάζουν οι εποχές. Ο χρόνος περνά αλλά οι άνθρωποι μένουν ίδιοι. Ίσως και γι αυτό να λέμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Μόνο που δεν είναι έτσι. Απλά οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Κλείνοντας αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας καταφέρνει να κάνει τον αναγνώστη του να ρίξει μια ματιά μέσα του…
Η «Ανεξίτηλη στάμπα» (εκδόσεις Άλφα πι) είναι ένα πολύ ενδιαφέρον μυθιστόρημα , μία φροντισμένη έκδοση όπου ο συγγραφέας στην πλοκή της μυθιστορίας – η υιοθεσία ενός παιδιού τη δεκαετία του ’50- εντάσσει και την ιστορία. Μύθος και πραγματικότητα, σε ένα ‘δέσιμο’ έμμεσο αλλά εύστοχο. Κεντρικός άξονας η Ποντιακή προσφυγική οικογένεια. Η άριστη διείσδυση του συγγραφέα στην ψυχοσύνθεση των ηρώων του μυθιστορήματος, και το παιχνίδι του με τα ιστορικά γεγονότα, η σύνδεση τους , η ένταξη τους στο ευρύτερο σύνολο κι η αλληλεπίδραση τους είναι γεγονός ότι προκαλεί εντύπωση πως ο συγγραφέας τα καταφέρνει όλα αυτά σε ένα βιβλίο μόλις 157 σελίδων.
Η πολύ επίπεδη αφήγηση του «Ανεξίτηλη στάμπα» μάς πάει μπρος και πίσω με γρήγορες εναλλαγές, χωρίς όμως να κουράζει ή να μπερδεύει, και αξιοποιεί τόσο το παρελθόν των ηρώων όσο και το ιστορικό παρελθόν της χώρας μας .Έτσι δημιουργείται ένα ατελείωτο ψηφιδωτό από πρόσωπα, συναισθήματα, δράματα, ιστορικές πληροφορίες, γεγονότα, που δίνει στο βιβλίο έναν γρήγορο ρυθμό και ταυτόχρονα κι αρκετές φορές μια νότα μελαγχολική (κατά περίσταση).
Ο Γιώργος Ξάνθιππος Τροχόπουλος πολυσχιδής προσωπικότητα Ποντιακής καταγωγής , κατοικεί στη Βέροια. Φαρμακοποιός και πιανίστας με διεθνή αναγνώριση. Η δράση του και η συμμετοχή του στα κοινά και στον Πολιτισμό είναι έντονη και διαρκής. Είναι τακτικό μέλος της Ε.Ε.Λ.
*Αρθρογράφος-ερευνήτρια
