Συμπληρωματικά στοιχεία για τους Ημαθιώτες που εκλέχθηκαν βουλευτές στις εθνικές εκλογές του 1915 και του 1923

Συμπληρωματικά στοιχεία για τους Ημαθιώτες που εκλέχθηκαν βουλευτές στις εθνικές εκλογές του 1915 και του 1923

Του Απόστολου Ιωσηφίδη

Στην, υπό τον τίτλο «Εκλογές: Από το 1915 προκύπτουν “μονοκομματικές” κατανομές εδρών στην Ημαθία. Θα ξαναγίνει την Κυριακή με τη Νέα Δημοκρατία;», εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και, όπως πάντα γλαφυρή, εκλογική αναδρομή του έγκριτου δημοσιογράφου και παλαιόθεν εκλεκτού φίλου Χρήστου Μπλατσιώτη («Λαός του Σαββατοκύριακου», 24-25 Ιουν. 2023), έχουν παρεισφρήσει ορισμένες ημιτελείς αναφορές, την συμπλήρωση των οποίων αποπειράται το παρόν σημείωμα.

(Ι).- Η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της Ημαθίας, όπως προέκυψε από τις εκλογές της 6 Δεκεμβρίου 1915, ήταν μεν μονοκομματική (και δεν θα μπορούσε να συμβεί κάτι διαφορετικό, αφού από τις εκλογές αυτές απείχε η βενιζελική παράταξη), δεν ήταν όμως μονοπρόσωπη. Δηλαδή, δεν εξελέγη μόνον ο Ιωάννης Λόγγος. Εξελέγησαν βουλευτές και όλοι οι άλλοι εκπρόσωποί μας, που είχαν εκλεγεί και στις αμέσως προηγούμενες εκλογές (της 31 Μαΐου 1915): και ο Αναστάσιος Σιορμανωλάκης, και ο Χασάν Μεχμέτ Αλή Βέης, και ο Κωνσταντίνος Πλατσούκας, και ο Θεοδόσιος Χατζηδημητρίου.

{Η πιθανή «αβλεψία» ενός αρχικού ερευνητή, που μάλλον περιορίστηκε στην πρώτη σελίδα των πρακτικών της Α΄ Συνόδου Βουλής της ΚΑ΄ Περιόδου («αβλεψία» που η διαιώνισή της εντοπίζεται ακόμη και σε πανεπιστημιακές εργασίες!), παγιώνει, ιδιαίτερα μέσω του διαδικτύου, την εσφαλμένη εντύπωση πως η Ημαθία είχε την Περίοδο αυτή μονοπρόσωπη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.}

Η Βουλή που ανεδείχθη στις 6 Δεκεμβρίου 1915 συνήλθε στην εναρκτήρια συνεδρίασή της στις 11 Ιανουαρίου 1916.

Κατ’ αυτήν ορκίστηκαν 221 βουλευτές:

επί του Ευαγγελίου 204 Χριστιανοί, μεταξύ των οποίων και ο Ι. Λόντος (αναφερόμενοι ονομαστικά στην πρώτη σελίδα των πρακτικών)•

επί του Κορανίου 15 Μουσουλμάνοι, μεταξύ των οποίων Χασάν Μεχμέτ Αλή Βέης (αναγραφόμενος ως Χασάν Μ. Αλή, στην δεύτερη σελίδα των πρακτικών)•

και επί της Βίβλου 2 Ισραηλίτες.

Όμως, στις 6 Δεκεμβρίου είχαν εκλεγεί, συνολικά, 316* βουλευτές, κατανεμόμενοι στις εξής ειδικότερες κομματικές ομάδες:


(* μετά την συγκρότηση της Βουλής σε Σώμα, προστέθηκαν και 19 Βορειοηπειρώτες Βουλευτές: 11 της περιφέρειας Αργυροκάστρου, και 8 της περιφέρειας Κορυτσάς)

Προφανώς, λόγω των τότε επικρατουσών πολεμικών (ή κατ’ ακρίβεια: οιονεί πολεμικών) συνθηκών, πολλοί βουλευτές δεν μπόρεσαν να είναι παρόντες στην εναρκτήρια συνεδρίαση της 11 Ιανουαρίου.

Έτσι, στην «Α΄ Συνεδρίασι της 22 Ιανουαρίου 1916», ορκίστηκαν άλλοι 96 Βουλευτές:

επί του Ευαγγελίου 89 Χριστιανοί, μεταξύ των οποίων ο Κ. Πλατσούκας, ο Θεοδόσιος Χατζηδημητρίου και ο Αναστάσιος Σιορμανωλάκης•

επί του Κορανίου 4 Μουσουλμάνοι•

και επί της Βίβλου 3 Ισραηλίτες.

Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ των 316 εκλεγέντων και των (221 + 96 =) 317 ορκισθέντων οφείλεται στο ότι στην δεύτερη φάση της ορκωμοσίας συμμετείχε και ένας εκ των Βορειοηπειρωτών Βουλευτών (Πέτρος Ζάππας, Αργυροκάστρου).

(ΙΙ).- Ομοίως δεν ήταν μονοπρόσωπη η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της Ημαθίας στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση, που προέκυψε από τις εκλογές της 16-12-1923.

Εκτός του Ιωάννη Παπαδάκη-Στάϊκου (που μνημονεύει ο κ. Χ. Μπλατσιώτης, και που οπωσδήποτε δεν κατέλαβε την «μοναδική έδρα») εξελέγησαν και οι: Αβραάμ Γρηγοριάδης, Θωμάς Μάγγος και Χρήστος Σαμαράς. Εξελέγη δηλαδή το σύνολο του ψηφοδελτίου της βενιζελικής παράταξης.

(ΙΙΙ).- Για την πληρότητα της παρουσίασης και την τεκμηρίωση των παρατιθέμενων στοιχείων, συναποστέλλονται:

(α).- η πλήρης σύνθεση του ψηφοδελτίου του «Κυβερνητικού Συνδυασμού» για τις εκλογές της 06-12-1915, όπως δημοσιεύθηκε στην «Νέα Αλήθεια» της 06-12-1915 (αλλά και σε σειρά προγενέστερων φύλλων):

«Ο Κυβερνητικός Συνδυασμός

1).- Δραγούμης Στέφανος

2).- Πλατσούκας Κωνσταντίνος

3).- Αλή Χασάν Μεμέτ Βέης

4).- Αρίφ Μουσταφά εφέντης

5).- Βαχήπ Αλή Βέης

6).- Γατένιο Λεόν

7).- Γκοτζαμάνης Σωτήριος

8).- Δερβίς Νασμή Βέης

9).- Ζαχαριάδης Δημήτριος

10).- Καυταντζόγλου Ιωάννης

11).- Κοέν Χαΐμ

12).- Κότσανος Κύρκος

13).- Κοφίνας Μαυρίκιος

14).- Κράλλης Περικλής

15).- Λίγδας Δημήτριος

16).- Λόγγος Ιωάννης

17).- Λόντος Δημήτριος

18).- Μαλλάχ Ιωσήφ

19).- Μαΐρ Σολομών

20).- Νιμτή Τζεμάλ Βέης

21).- Οσμάν Σεσμπές Αβδή Βέης

22).- Παπαζαχαρίου Άγγελος

23).- Πολυζόπουλος Απόστολος

24).- Σαραφιανός Γρηγόριος

25).- Σιορμανωλάκης Αναστάσιος

26).- Στογιαννάκης Ευστάθιος

27).- Τραγανός Ιωάννης

28).- Τσαλόπουλος Δημήτριος

29).- Τσέλο Τεβφίκ Βέης

30).- Χατζηγεωργίου Γεώργιος

31).- Χατζηδημητρίου Θεοδόσιος

32).- Χατζηλάζαρος Χρίστος

(β).- η πλήρης σύνθεση του ψηφοδελτίου του «Συνδυασμού Βερροίας» των «Δημοκρατικών Φιλελευθέρων Μακεδονίας» για τις εκλογές της εκλογές της 16-12-1923, όπως δημοσιεύθηκε στην «Μακεδονία» της 14-12-1923 (αλλά και σε σειρά προγενέστερων φύλλων της ίδιας προεκλογικής περιόδου):

«Ο Συνδυασμός Βερροίας

1). Παπαδάκης, 2). Μάγκου, 3). Γρηγοριάδης, 4). Σαμαράς.»

(V).- Το πιο ενδιαφέρον, όμως, στοιχείο που προβάλλει από όλη αυτή την αναδίφηση είναι αυτό της πρόσκαιρης συμμετοχής των Βορειοηπειρωτών Βουλευτών στις εργασίες του Ελληνικού Κοινοβουλίου• συμμετοχής, που, ενόψει και των διαδραματιζόμενων στον ομογενειακό Δήμο Χειμάρρας, προσλαμβάνει μια χροιά επικαιρότητας και κεντρίζει το ενδιαφέρον για μια, Θεού θέλοντος, μελλοντική ειδικότερη αναφορά.-

Πηγές:

Μητρώο Πληρεξουσίων, Γερουσιαστών και Βουλευτών 1822-1935.

Πρακτικά Συνεδριάσεων Βουλής, Περίοδος ΚΑ, Σύνοδος Α, 11/01/1916-09/06/1916.

Εφημερίδες: «Νέα Αλήθεια», «Μακεδονία».

Συμπληρωματικά στοιχεία για τους Ημαθιώτες που εκλέχθηκαν βουλευτές στις εθνικές εκλογές του 1915 και του 1923

Θα σας εξομολογηθώ κάτι. Σχεδόν κάθε φορά που γράφω κάτι σχετικά με εκλογές και εκλεγμένους της Ημαθίας, όσο διάβασμα κι αν κάνω σε αρχεία, όσο κι αν ανατρέχω σε πηγές που έχω πρόσβαση, πάντα στην άκρη του μυαλού μου σκέφτομαι τον Απόστολο Ιωσηφίδη με την ελπίδα ότι μετά τη δημοσίευση της έρευνας ή του άρθρου μου, θα σπεύσει να συμπληρώσει μια παράλειψη, να διορθώσει μια ανακρίβεια ή να προσθέσει κάτι ακόμη. Είμαι από τους δημοσιογράφους που πιστεύουν πολύ στην ανταλλαγή της πληροφορίας, που θεωρούν ότι ποτέ δεν γράφεις το τέλειο αλλά πάντα υπάρχει δρόμος μέχρι να το προσεγγίσεις και χαίρομαι όταν φίλοι ή αναγνώστες που δεν τους γνωρίζω προσωπικά, συμπληρώνουν τα κείμενά μου, δίνοντας μια παραπάνω πληροφορία ή προσθέτουν κάτι που παρέλειψα. Κι αυτός είναι ο λόγος που πάντα αξιολογώ ως πολύτιμες όλες τις παρεμβάσεις που γίνονται για τα κείμενά μου, προς την κατεύθυνση αυτή. Αυτό ισχύει για όλους, όμως για κάποιους όπως ο Απόστολος ισχύει ακόμη παραπάνω. Κι αυτό δεν είναι μόνο δική μου άποψη. Συζητούσα τις προάλλες με τη Χαρούλα Ουσουλτζόγλου (όπως κάνω συχνά όταν θέλω να γράψω κάτι για τη Βέροια) αυτή τη φορά σχετικά με το πρόσφατο δημοσίευμα που έκανα για την κατανομή των βουλευτικών εδρών στην Ημαθία κι αφού μιλήσαμε μου λέει στο τέλος: «Δεν ρωτάς και τον Απόστολο…». Δεν τον ρώτησα, διότι θέλησα πρώτα να το δημοσιεύσω στο «Λαό» και κάπως έτσι να το θέσω στην κρίση των αναγνωστών, συμπεριλαμβανομένου και του Απόστολου, για να συμπληρωθεί εάν χρειάζεται κάτι. Και να που χρειάστηκε και να που σήμερα, μέσα από την συμπληρωματική παρέμβαση του Απόστολου, η έρευνα που ξεκίνησα γίνεται πληρέστερη. Το ίδιο ισχύει και για σχόλια αναγνωστών που έλαβα μετά την ανάρτηση που έκανα στο facebook. Τους ευχαριστώ όλους.

Λάβαμε λοιπόν στο «Λαό», το παρών άρθρο του Απόστολου Ιωσηφίδη μέσου του οποίου δίνει συμπληρωματικά στοιχεία για τους Ημαθιώτες που εκλέχθηκαν βουλευτές στις εκλογές του 1915 και του 1923 μέσα κι από δημοσιεύματα της εποχής προσθέτοντας μερικά ακόμη ενδιαφέροντα στοιχεία για τις εκλογικές διαδικασίες εκείνης της περιόδου. Τον ευχαριστώ.

Χρήστος Μπλατσιώτης

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 14/12/1923 ΒΕΡΟΙΑ ΕΚΛΟΓΕΣ

ΝΕΑ ΑΛΗΘΕΙΑ 6/12/1915 ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εφημερίδα Λαός
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Εφημερίδα Λαός - Τοπική Εφημερίδα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Για την ΕΔΕ σε εκπαιδευτικούς του 4ου ΓΕΛ  Βέροιας για την ομιλία της Αλέιδα Γκεβάρα σε μαθητές του σχολείου

Για την ΕΔΕ σε εκπαιδευτικούς του 4ου ΓΕΛ Βέροιας για...

Από την ΤΕ ΗΜΑΘΙΑΣ του ΚΚΕ, ανακοινώνονται τα...

ΕΛΜΕ Ημαθίας: Ανακοίνωση για την ΕΔΕ σε εκπαιδευτικούς σχολείου της Βέροιας

ΕΛΜΕ Ημαθίας: Ανακοίνωση για την ΕΔΕ σε εκπαιδευτικούς...

Η ΕΛΜΕ Ημαθίας ανακοινώνει τα εξής: «Η ΕΛΜΕ εκφράζει...

Την Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου στο Δημαρχείο Βέροιας: Ημερίδα για την βελτίωση κτηνοτροφικών  μονάδων και γαλακτοκομικών προϊόντων

Την Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου στο Δημαρχείο Βέροιας: Ημερίδα...

Ο Αντιδήμαρχος Αγροτικής Ανάπτυξης, Εμπορίου,...

Η προσπάθεια υποτίμησης  του Κώστα Παλουκίδη και η Σιωπή της Νέας Δημοκρατίας

Η προσπάθεια υποτίμησης του Κώστα Παλουκίδη και η...

Του Χρήστου Μακρίδη*Στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο...

Ευχαριστήριο του Δημοτικού Σχολείου Ριζωμάτων - Δασκίου - Σφηκιάς

Ευχαριστήριο του Δημοτικού Σχολείου Ριζωμάτων -...

Η διεύθυνση και οι εκπαιδευτικοί του Δημοτικού...

Συγχαρητήρια στους μαθητές  και μαθήτριες του 1ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρειας για τη βράβευσή τους στην Πανελλαδική Σχολική Σκυταλοδρομία

Συγχαρητήρια στους μαθητές και μαθήτριες του 1ου...

 Η Αντιδήμαρχος της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας,...

Χριστουγεννιάτικη γιορτή στο ΚΑΠΗ Αλεξάνδρειας την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου

Χριστουγεννιάτικη γιορτή στο ΚΑΠΗ Αλεξάνδρειας την...

Η Αντιδήμαρχος της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας...

Ν. Ε. Ημαθίας ΠΑΣΟΚ –ΚΙΝΑΛ: Δυναμική επιστροφή στην κοινωνία, επιτυχημένη περιοδεία στην Ημαθία με όραμα για το μέλλον (ΦΩΤΟΣ)

Ν. Ε. Ημαθίας ΠΑΣΟΚ –ΚΙΝΑΛ: Δυναμική επιστροφή στην...

Η Νομαρχιακή Επιτροπή Ημαθίας ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής,...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

Η είδηση της αιφνίδιας απώλειας του 66χρονου ηλεκτρολόγου Γιώργου Κουτσιώνη, το πρωί της Τετάρτης (29/5/2024), σκόρπισε θλίψη στην κοινωνία της Βέροιας.  Ο Γιώργος Κουτσιώνης υπήρξε άριστος επαγγελματίας και...

Θανατηφόρο τροχαίο σημειώθηκε σήμερα, πρωί Δευτέρας 1 Απριλίου, λίγο πριν τις 10.00, στην Πατρίδα Βέροιας, όταν  ΙΧ αυτοκίνητο που κινούνταν απο Βέροια προς Νάουσα , ξέφυγε απο τον έλεγχο, πέρασε στο αντίθετο...

Από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Βέροιας, ανακοινώνεται ότι επικαιροποιήθηκε από την ΕΜΥ, το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού, το οποίο για την περιοχή μας,...

Ο χαρακτηριστικός ήχος και το προειδοποιητικό μήνυμα από το 112 ελήφθη πριν λίγο(απόγευμα Δευτέρας 04/9) από τους κατοίκους σε όλη την Ημαθία. Το «καμπανάκι» από την Πολιτική Προστασία χτύπησε λόγω της...